الشرائط كاملا مشخص شود.

مراحل ده‌گانه ولايت:

1- ولايت تبليغ (بيان احكام).

2- ولايت تفويض.

3- ولايت قضا.

4- ولايت اجراى حدود.

5- ولايت اطاعت در اوامر شرعيه.

6- ولايت اطاعت در اوامر عرفيه و شخصيه.

7- ولايت تصرف استقلالى.

8- ولايت اذن (نظارت).

9- ولايت حكومت (ولايت امر، زعامت).

10- ولايت امامت (پيشوايى).

پيش از ورود به بحث، اشاره به چند نكته در معنى و مفهوم «ولايت» لازم است.

الف- ولايت در لغت‌

(1) واژه «ولايت» از نظر لغت در معانى بسيارى مانند «سلطه، دوستى و يارى» و امثال آن به كار مى‌رود ولى معناى مورد نظر، در اينجا تنها «سلطه» است؛ زيرا بحث ما بررسى انواع سلطه‌هاى تشريعى و مناصب مجعوله قانونى است كه جمعا تشكيل دهنده حكومت اسلامى مى‌باشد. ولى با اين وصف براى روشنتر شدن مفهوم و معناى «ولايت» از ديدگاه لغت، سخنى در اين باره مى‌گوييم.

ولايت (به فتح واو و نيز به كسر) در لغت به معناى قرار گرفتن چيزى در كنار چيز ديگر است به نحوى كه فاصله‌اى در ميان نباشد، كه در اينجا ماده «ولى» استعمال مى‌شود، گفته مى‌شود: «جلست مما يليه، اى يقاربه» و «توالى» به معناى پشت سر هم آمدن است، گفته مى‌شود: «تواليا تواليا اى تتابعا» «و توالت علىّ كتب فلان اذا تتابعت». و لذا به قطرات باران كه پشت سر هم مى‌آيد «ولى» گفته مى‌شود و در اقرب‌