معنا و مفهوم «ولايت فقيه» بر صغير اين است كه مىتواند حقوق مالى و
غير مالى او را مانند حقّ شفعه، حقّ خيار، دعواى غبن، قسم دادن و ردّ قسم در موارد
دعاوى و حقّ قصاص و امثال آن را كه متعلق به صغير است به نفع او عمل كند، بلكه در
صورت مصلحت مىتواند او را به شغل و كسبى واداشته و اجرت او را به نفعش نگهدارى
نمايد.[1]
2- ولايت فقيه بر مجنون و سفيه
(1) در كتاب «حجر»[2] ولايت
حاكم بر مجنون و سفيه در صورت نبود پدر و جد مورد بحث قرار گرفته است.
3- ولايت فقيه بر مغمى عليه و مست
(2) مورد فوق، ملحق به مجنون شده و از باب تنقيح مناط، دليل ولايت
فقيه بر مجنون شامل اين دو نيز مىشود.
4- ولايت فقيه بر مفلّس (ورشكسته)
(3) فقها در كتاب مفلّس[3]
گفتهاند كه حاكم شرع ولايت بر تحجير مفلّس (مديونى كه
[1] - درباره ولايت فقيه بر تزويج صغيره اختلاف نظر
وجود دارد كه مىتوان به كتاب نكاح مراجعه نمود، از جمله جواهر 29/ 188 به بعد.
منهاج 2/ 25/ م 81. تحرير الوسيلة 2/ 394/ م 11.
[2] - منظور از« حجر» عبارت است از منع از تصرّف و«
محجور» يعنى شخصى كه ممنوع از تصرّف در اموال خود باشد، مانند: صغير، مجنون، سفيه
و امثال آن.
درباره ولايت فقيه بر موارد ياد
شده مىتوان به جواهر 26/ 103/ كتاب الحجر و تحرير الوسيله 2/ 14/ م 14 و ص 15/ م
1( كتاب الحجر). منهاج 2/ 195/ م 847( كتاب الحجر) رجوع نمود.
[3] -« مفلس»( به كسر لام) يعنى كسى كه بىپول شده است
و« مفلس»( به فتح لام و تشديد آن) در اصطلاح عبارت است از مديونى كه شرعا از تصرّف
در باقيمانده از اموالش ممنوع شده باشد( جواهر 25/ 278- 288).