حكم را دارد؛ يعنى حكم امام در آنها لازم الاجراء است، ولى به هر حال، شامل موضوعات شخصى نخواهد شد مگر با قول به عدم فصل.

2- حديث مرسل رفاعه‌

(1) «رفاعة عن رجل عن ابى عبد اللّه عليه السّلام قال: دخلت على ابى العبّاس بالحيرة، فقال:

يا ابا عبد اللّه! ما تقول فى الصّيام اليوم؟ فقلت: ذاك الى الامام ان صمت صمنا و ان افطرت افطرنا، فقال: يا غلام! علىّ بالمائدة فأكلت معه، و انا اعلم- و اللّه- انّه يوم من شهر رمضان فكان افطارى يوما و قضاءه ايسر علىّ من ان يضرب عنقى و لا يعبد اللّه».[1] «رفاعه به وسيله مردى، از امام صادق عليه السّلام چنين نقل مى‌كند كه امام صادق عليه السّلام فرمود:

وارد شدم در شهر حيره‌[2] بر ابو العبّاس.[3] گفت: اى ابو عبد اللّه! نظر تو درباره روزه امروز چيست؟ (يوم الشّك) گفت: اختيار اين امر با امام است اگر او روزه بگيرد، ما هم روزه خواهيم گرفت، و اگر او افطار كند (روزه نگيرد) ما هم افطار خواهيم نمود. (روزه نمى‌گيريم) گفت: (خطاب به غلام خود) اى غلام! سفره غذا را آماده كن (بر سر سفره نشستم) من با او هم غذا شدم و به خدا قسم مى‌دانستم كه آن روز يكى از روزهاى ماه رمضان است، ولى روزه خوردن يك روز و سپس گرفتن قضاى آن بر من آسانتر بود از اينكه گردنم را بزنند و ديگر خدا عبادت نشود».

مفاد اين حديث از يك صغرا و كبرا تشكيل شده است كه نتيجه آن حجيّت «حكم حاكم» در هلال است. امّا كبرا عبارت است از اينكه حقّ حكم به هلال براى امام ثابت است؛ زيرا فرمود: «ذاك الى الامام ...؛ يعنى اختيار اين امر (روزه وجودا و عدما) با امام است». و امّا صغرا عبارت است از تطبيق امامت بر ابو العبّاس كه يكى از خلفاى جور از بنى العبّاس بوده است.

[1] - فروع كافى 4/ 83/ ح 7/ باب اليوم الّذى يشكّ فيه من شهر رمضان هو أو من شعبان.

[2] -« حيره» نام شهرى بوده نزديك كوفه به فاصله سه ميل،( مراصد الاطلاع 1/ 441).

[3] - ابو العبّاس سفاح اوّلين خليفه از خلفاى بنى العبّاس و معاصر امام جعفر صادق عليه السّلام بوده است و او امام عليه السّلام را از مدينه به عراق احضار نمود و سپس بازگردانيد.