تصرفى نمودند و عملى انجام دادند، نافذ خواهد بود و كسى حق اعتراض ندارد و اين همان «ولايت تصرف» است كه مورد بحث ماست.

دليل دوم: حديث‌

(1) دومين دليل بر اثبات «ولايت تصرف» براى رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم و امامان معصوم عليهم السّلام احاديثى است كه در اين زمينه رسيده است:

الف- «قال رسول اللّه صلّى اللّه عليه و آله و سلّم: الست اولى بكم من انفسكم قالوا: بلى. قال: من كنت مولاه فعلىّ مولاه».[1] رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم- پس از بازگشت از حجة الوداع- در روز غدير، خطاب به دهها هزار نفر از مسلمين كه اطراف منبرش در بيابان سوزان حجاز كنار غدير خم، گرد آمده بودند، فرمود:

«آيا من بر شما نسبت به خودتان سزاوارتر نيستم؟ گفتند: آرى، فرمود: هر كسى كه من مولاى او هستم على مولاى اوست».

اين حديث شريف از حدّ تواتر گذشته است و مرحوم علّامه امينى رحمه اللّه در كتاب الغدير در اين باره توضيحات مفصّلى بيان نموده به نحوى كه هر خواننده‌اى را بى‌نياز مى‌كند. و دلالت اين حديث همانند اولين آيه از آيات ياد شده، جاى ترديد نيست، اگر چه در مورد خلافت على عليه السّلام وارد شده باشد؛ زيرا اطلاق ولايت، شامل ولايت تصرف كه از لوازم ولايت زعامت است نيز مى‌باشد، چه آنكه ولايت به معناى سلطه است اعمّ از سلطه زعامت يا تصرف.

ب- «كان رسول اللّه صلّى اللّه عليه و آله و سلّم يقول: انا اولى بكلّ مؤمن من نفسه ...».[2] ج- «قال رسول اللّه (ص) انا اولى بكلّ مؤمن من نفسه و علىّ اولى به من بعدى»[3]

[1] - در بحار الانوار، ج 36 و 37، احاديث بسيارى با اين مضمون وجود دارد، معجم بحار، ج 29، ماده« ولى و أولى»، ص 21979 و معجم بحار، ج 20، ص 14576 ماده« على».

[2] - وسائل الشيعة، ج 17، ص 551، ح 14 روايت ايوب بن عطية الحذاء.

[3] - اصول كافى، ج 1، ص 406، ح 6 روايت سفيان بن عيينه.