خشونت، يك درجه پايين‌تر از شكنجه است. [1] بنابراين، قضاوت درباره‌ى مصاديق رفتارهاى تحقيرآميز حسب اوضاع و احوال و شرايط گوناگون و با توجّه به نوع برداشت‌ها، متفاوت است. اما مى‌توان مصاديقى را نام برد كه از آن‌ها در نظام بين‌الملل حقوق بشر با اين اصطلاح تعبير شده است، كه در ادامه به آن‌ها اشاره مى‌كنيم.

نكته پايانى اين گفتار، آن است كه كنوانسيون منع شكنجه 1984 م بين شكنجه و ديگر اقدامات، رفتار ظالمانه، غيرانسانى يا تحقيرآميز به صورت كلّى تمايز قائل شده است؛ زيرا، در مادّه‌ى 16 اين كنوانسيون آمده است: دولت‌ها متعهّدند تا از ساير رفتارها يا مجازات‌هاى ظالمانه، غيرانسانى يا تحقيرآميز- كه نمى‌توان آن‌ها را در شمار مادّه‌ى 1 برشمرد- نيز جلوگيرى نمايند. اين مطلب، به طور كلّى وجود يك تمايز در بين اين مفاهيم را نشان مى‌دهد. [2] نتيجه آن كه: تنبيه و مجازات بدنى نوعى سوء رفتار است كه بر تماميّت جسمى كودك وارد مى‌آيد؛ و اين تنبيه، گاه به مرحله‌اى مى‌رسد كه علاوه بر آثار سوء جسمانى، داراى آسيب‌هاى روانى نيز مى‌گردد. بنابراين، تنبيه بدنى مى‌تواند در محدوده ساير سوءرفتارها، مثل: شكنجه، رفتار و مجازات خشن و ظالمانه و تحقيرآميز قرار گيرد. هرچند گاه، برخى از اين سوء رفتارها مثل رفتارهاى تحقيرآميز از راه‌هاى ديگرى غير از تنبيه بدنى به كودك وارد آيد. [3] به عبارت ديگر، نمى‌توان گفت يك عمل فقط تنبيه و مجازات بدنى است، بلكه در زير مجموعه ساير عناوين نيز جا مى‌گيرد؛ و به اصطلاح منطقى، نسبت بين آن‌ها عموم و خصوص مطلق است.

بعد از بيان تعريف‌هاى ذكر شده براى اصطلاحات مرتبط با بحث و موضوع تحقيق‌

[1]

. Rhona K. M. Smith, Textbook on International Human Rights, First Published, Oxford University Press,, p ..

[2]

. Memorandum for Alberto R. Gonxales( Council to the president ), Attorney General, office of legal Counsel, Re: Standards of Conduct for Interrogation Under U. S. C) August. (, p.; available at: http:// www. findlaw. com.

[3]. در پاراگراف 11 از تفسير عمومى شماره‌ى 8 كميته‌ى حقوق كودك به اين مطلب نيز اشاره شده است.