كميته حقوق بشر و كميته ضدّ شكنجه نيز تعريفى از رفتار ظالمانه ارائه نكرده‌اند، و تنها در برخى آرا به ذكر مصاديقى از آن بسنده كرده‌اند. لذا، تاكنون رويه‌روشنى در تفسير واژه «رفتار ظالمانه» تحقّق نيافته است؛ با اين حال، واژه «ظالمانه» يا «بى‌رحمانه»، به طور ضمنى و مطابق با آن‌چه كه در نظر ديوان عالى ايالات متحده آمريكا در خصوص معناى «ظالمانه» بيان شده، به معناى خوارنمودن و تحقير كرامت انسان‌ها است كه اشاره به رفتار غيرانسانى و غيرمتمدّن (بربريت، وحشى‌گرى) دارد. [1]

6. رفتار تحقيرآميز [2]

در تبيين اين اصطلاح، مى‌توان گفت: تجاوز به كرامت شخص، نوعى رفتار بى‌رحمانه بوده و شامل اعمال به‌ويژه زشتى است كه سبب ورود رنجى شديدتر از ساير اعمال ممنوعه مشابه مى‌شود، و به شدّت براى شخص قربانى موهِن است.

براى تحقّق چنين رفتارى كافى است رفتار موهن يا تحقيرآميز، رنج حقيقى و زجرآورى را در نتيجه توهين يا استهزا به قربانى وارد كند؛ هرچند با توجّه به خُلق و خوى متفاوت افراد، درجه رنج از يك شخص تا شخص ديگر متفاوت است. [3] شعبه اوّل بدوى ديوان كيفرى بين‌المللى براى روآندا در قضيه‌

Musema

، «رفتار موهن يا تحقيرآميز» را به «قراردادن قربانيان تحت رفتار طراحى شده براى هتك حرمتشان» تعريف مى‌كند؛ رفتار مذكور مى‌تواند شكل خفيف‌تر شكنجه تلقّى شود؛ اما بدون انگيزه‌هاى لازم براى شكنجه يا ارتكاب توسط مقام دولتى باشد. [4]

از سوى ديگر، در اسناد حقوق بشرى- بين‌المللى و منطقه‌اى- به ممنوعيّت انجام رفتارها يا مجازات‌هاى تحقيرآميز تصريح شده است، ليكن تعريفى از اين واژه‌

[1].Nihal Jayawickrama ,Op .cit ,p ..

[2].Degrading Treatment.

[3]

. Clare Ovey and Robin White, The European Convention on Human Rights, Fourth Edition, Oxford University Press, New York,, pp.-.

[4]. كريانگساك كيتيچايسارى، حقوق كيفرى بين‌المللى، صص 268 تا 270.