بپردازد يا آن‌كه ولايت حاكم در مرتبه بعد از ولايت پدر و جدّ پدرى است؛ به اين صورت كه اگر پدر و جدّ پدرى كودك زنده باشند، حاكم حقّ تنبيه ندارد؟

در پاسخ گفته شده است: به استناد اطلاق و تعميم موجود در ادلّه‌ى ذكر شده در باب ولايت امام و حاكم شرع در تنبيه كودكان، حاكم بر تأديب صبىّ به طور مطلق ولايت دارد و مشروط به فقدان پدر نيست؛ به عنوان مثال، روايات شامل موردى مى‌شود كه پدر كودك، زنده و يا مرده باشد. هم‌چنين اگر پدر و جدّ پدرى اطفال را از انجام فحشا و ديگر امورى كه بر خلاف مصلحت آن‌هاست، منع ننمايند، حاكم شرع از باب حسبه مى‌تواند به اين امر اقدام نمايد. بنابراين، هر دو ولايت در عرض يكديگر قرار مى‌گيرند. [1]

2. ولايت پدر در تنبيه فرزند

از مواردى كه فقها در خلال مباحث مختلف فقهى بدان تصريح كرده‌اند، مسأله ولايت پدر بر تأديب فرزندش است؛ آنان اين حكم را امرى مسلّم دانسته‌اند. [2] ادلّه‌اى كه از سوى فقها براى اين حكم فقهى بيان شده را به صورت زير مى‌توان مطرح كرد:

الف- قرآن كريم‌

از جمله‌ى آيات شريفه قرآن مجيد كه بدان استدلال شده، آيه‌ى ششم سوره تحريم است. خداوند متعال در اين آيه‌ى شريفه مى‌فرمايد:

يا أَيهَا الَّذْينَ آمَنُوا قُوا أَنْفُسَكُمْ وَأَهْليكُمْ نارًا؛ يعنى: اى مؤمنين خود و خانواده‌ى خويش را از آتش دوزخ محافظت كنيد.

[1]. ابن ادريس حلّى، السرائر، ج 2، ص 561؛ جعفر بن حسن حلّى (محقّق حلّى)، شرائع الاسلام، ج 2، ص 276؛ محمّد حسن نجفى، جواهرالكلام، ج 29، ص 171.

[2]. محمّد بن حسن طوسى، المبسوط، ج 4، ص 338؛ ابن ادريس حلّى، السرائر، ج 2، ص 729؛ محمّد حسن نجفى، جواهرالكلام، ج 21، ص 388؛ سيد احمد خوانسارى، جامع المدارك، ج 5، ص 413؛ على كريمى جهرمى، الدرّ المنضود فى احكام الحدود، ج 2، ص 282؛ سيّد عبدالاعلى سبزوارى، مهذّب الاحكام، ج 28، ص 37.