در قوس نزول از فعليّت به قوّه آمديم و هرچه تنزّل كرديم از فعليّت كاسته و بر قوّه افزوده شد و در قوس صعود، از قوّه به سوى فعليّت رفتيم و هرچه ترقّى كرديم، از قوّه كاسته و بر فعليّت افزوده شد.

در قوس نزول، از فعليّت به قوّه محض رسيديم و در قوس صعود، از قوّه به فعليّت محض ارتقا يافتيم.

مولوى در مثنوى خود براى نشان دادن قوس صعود مى‌گويد:

[1]

با توجه به چنان جايگاه والايى كه نفس ناطقه انسانى دارد و بر فراز جمادات، نباتات و حيوانات نشسته و از مزايايى برخوردار است كه نفوس نباتى و حيوانى از آنها برخوردار نيستند، جا دارد كه درباره بقاى آن پس از موت بدن به تفكّر و استدلال پردازيم و براى آن از نظر بقا، مقامى برتر و والاتر از نفوس نباتى و حيوانى قايل شويم.

[1] . كلّيّات مثنوى، ص 3/ 103.