اسم الکتاب : احكام معاملات المؤلف : مدرسى، سيد محمد تقى الجزء : 1 صفحة : 517
5- براى اجرا كننده صيغه عقد شرط نيست مفهوم صيغه را بهگونهاى
تفصيلى بداند، بلكه كافى است به همين نكته آگاهى داشته باشد كه مفهوم اين صيغه
انشاء نكاح وتزويج است، ولى با اين حال، احوط، داشتن آگاهى تفصيلى است.
6- موالات يعنى پى در پى بودن ايجاب وقبول شرط است، بدينمعنى كه لفظ
قبول مستقيماً وبدون فاصله پس از ايجاب ذكر گردد، ومعيار اين است كه نزد عرف پى
درپى بودن صدق كند، واگرفاصلهاى در آن باشد كه عرفاً خللى به پى در پى بودن آن
وارد نكند صحيح است، چنان كه يكى از دو طرف پيشدستى كند وبگويد: «انكحتك نفسى»
وطرف ديگر چيزى نگويد مگر پس از آن كه سرپرستش او را نصيحت كند تا قانع شود وبگويد
«قَبِلت»، زيرا اين فاصله ميان ايجاب وقبول با شرايط عقد تناسب دارد.
7- يكى بودن مجلس ايجاب وقبول شرط نيست «بدين معنى كه صيغه عقد در يك
مكان جارى شود».
پس اگر طرف قبول در مجلس حضور نداشته باشد وطرف ايجاب عبارت ايجاب را
تلفظ كند، وطرف قبول پس از شنيدن خبر آن، بگويد: «قَبِلتُ» عقد صحيح خواهد بود، به
شرط آن كه فاصله طولانى در ميان نيفتد، ومعاقده ومعاهده صدق كند، چنان كه اگر او
را مورد خطاب قرار دهد واو در مكان ديگرى باشد ولى صداى او را مىشنود، وبدون
فاصله زياد «قَبِلتُ» را بگويد عقد، صدق مى كند. واز همين رو عقد، به وسيله تلفن
يا فكس يا تلگراف يا پست الكترونيكى «ايميل» به شرط صدق عرفى عقد، صحيح خواهد بود.
ب- شرايط عاقد
1- درعاقد، يعنى جارى كننده صيغه عقد، برخوردارى از كمال «كه به بلوغ
وعقل محقق مىگردد» شرط مى باشد، خواه براى خود عقد كند يا براى ديگرى، چه به
عنوان وكيل باشد يا ولى وسرپرستشرعى، ويا فضولى.» [1]
2- بر اين اساس عقد كودك يا مجنون يا مست، اعتبارى ندارد واحتياط،
عدم اعتبار عقد انسان مست است حتى اگر پس از به هوش آمدن آن را قبول كند.
[1] - عاقد فضولى؛ عاقدى است كه صيغه عقد را بدون اذن ولى براى خود
ياديگرى جارى كند وجزئيات بيشتر آن بزودى خواهد آمد.
اسم الکتاب : احكام معاملات المؤلف : مدرسى، سيد محمد تقى الجزء : 1 صفحة : 517