هذا اشارة الى ما هو التّحقيق من انّ الاشياء تحصل بانفسها، لدى‌

الاذهان، و هو الوجود الّذى لا يترتّب عليه تلك الآثار.

لم نقل فى الاذهان للاشارة الى انّ قيام الاشياء بها قيام صدورىّ‌

لا حلولىّ كقيام الاشياء بالمبادى العاليّة و لا سيّما مبدء المبادى.

ترجمه:

فصل در اثبات وجود ذهنى‌

براى شيئ يعنى ماهيّت غير از وجودى كه در اعيان و عالم خارجست‌

يعنى وجودى كه بر آن آثار مطلوبه مترتّب مى‌گردد وجودى ديگر هست براى نفس‌

و ماهيّت شيئ بدون آثار آن.

اين كلام اشاره است به آنچه مطابق با تحقيق است كه حضرات‌

گفته‌اند:

نفس اشياء و ماهيّات در اذهان موجود هستند و اين وجود داراى هيچ‌

اثرى نمى‌باشد.

تنبيه‌

در متن گفتيم « لدى الاذهان» و « فى الاذهان» نگفتيم و جهتش‌

آنستكه خواستيم اشاره كنيم باينكه قيام اشياء به اذهان، قيام صدورى بوده نه‌

حلولى همانطوريكه قيام موجودات به مبادى عاليه على الخصوص مبدء المبادى‌

صدورى است نه حلولى.

شرح فارسى:

توضيح‌

شرح وجود ذهنى و اثبات آن‌

وجود در السنه اهل فنّ گاهى بخارجى مقيّد شده و گفته مى‌شود وجود