يفتنون، فعل مضارع مجهول و ضمير جمع نائب فاعلش بوده و ج مله اسميه حاليّه است و محلّا منصوب مى‌باشد.

ج: الّذين، اسم موصول، صفت است براى « الاخسرين » كه در آيه قبلى است، ضل، فعل، سعيهم، مضاف و مضاف اليه، فاعل براى « ضل » و جمله فعليه، صله و عائد است براى « الذين » و محلّى از اعراب ندارد، فى الحيوة، جار و مجرور، متعلّق است به « ضلّ » ظرف لغو، موصوف، الدنيا، صفت است براى « الحيوة » واو، حاليه، هم، مبتداء، يحسبون، فعل و فاعل خبر براى « هم » انّ، از حروف مشبهة بالفعل، هم، اسم براى « انّ » يحسنون، فعل و فاعل، صنعا، مفعول براى « يحسنون » و جمله فعل و فاعل و مفعول، خبر براى « ان » و كلّ جمله در تأويل مفرد سدّ مسدّ مفعولين براى « يحسبون » و جمله‌ «وهم يحسبون ...» حاليه است و محلّا منصوب مى‌باشد.

سؤالات و تمرينات ص (180- 179)

1- افعال ناقصه را تعريف كرده و عمل آنها را بيان كنيد.

2- اقسام «كان» را با ذكر مثال شرح دهيد.

3- معناى «ظلّ» و «بات» چيست؟

4- در جملات زير افعال ناقصه را استخراج كرده و دو معمول آنها را مشخّص نموده و معانى اين افعال را ذكر كنيد.

الف: «وما كان اللّه ليظلمهم و لكن كانوا أنفسهم يظلمون» ( ألعنكبوت: 29- 40)

ب: «فسبحاناللّه حين تمسون و حين تصبحون» ( ألرّوم: 30- 17)

ج: «إنّماأمره إذا أراد شيئا أن يقول له كن فيكون» ( يس: 36- 82)

د: «ولو فتحنا عليهم بابا من السّماء فظلّوا فيه يعرجون» ( ألحجر: 15- 14)

ه: «قالتأنّى يكون لى غلام و لم يمسسنى بشر و لم أك بغيّا» ( مريم: 19- 20)

و: «والّذين يبتون لربّهم سجّدا و قياما» ( ألفرقان: 25- 64)

ز: «فأخذتهمالرّجفة فأصبحوا فى دارهم جاثمين» ( ألأعراف: 7- 91)

ح: «وكان حقّا علينا نصر المؤمنين» ( ألرّوم: 30- 47)