اسم الکتاب : بیان المراد؛ شرح فارسی بر اصول الفقه المؤلف : ذهنی تهرانی، سید محمد جواد الجزء : 1 صفحة : 363
اثنائه و آخره كالصّلوة اليوميّة و صلوة الآيات، فانّه لا يجوز تركه
فى جميع الوقت و يكتفى بفعله مرّة واحدة فى ضمن الوقت المحدّد له.
ترجمه:
تقسيم ششم: واجب موسّع و واجب مضيّق
واجب باعتبار وقت به دو قسم تقسيم مىشود: واجب موقّت و واجب غير
موقّت.
و موقّت نيز خود به دو قسم منقسم مىگردد: موسّع و مضيّق.
چنانچه غير موقّت هم بر دو قسم است: واجب فورى و واجب غير فورى.
و ما ابتداءا بعنوان مقدّمه واجب غير موقّت را متعرّض شده و
مىگوئيم:
غير موقّت واجبى است كه در آن شرعا وقت مخصوصى ملاحظه نشده باشد
اگرچه البتّه هرفعلى بحكم عقل از زمانى كه ظرف براى فعل است خالى نمىباشد و مثال
آن قضاء نمازهاى فوت شده و ازاله نجاست از مسجد و امر بمعروف و نهى از منكر و امثال
اينها مىباشد.
و همانطوريكه گفتيم واجب غير موقّت به دو قسم منقسم مىشود:
1- واجب فورى.
2- واجب غير فورى.
واجب فورى: آنستكه تأخيرش از اوّل وقت امكان جايز نيست باينمعنا در
هرلحظهاى كه مكلّف از آوردنش متمكّن گرديد حقّ تأخيرش را نداشته و مىبايد در
اتيان آن سرعت كند مانند ازاله نجاست از مسجد و جواب سلام و امر بمعروف.
واجب غير فورى: آنستكه تأخيرش از اوّل وقت امكان جايز باشد همچون
نماز بر ميّت، قضاء نمازهاى فوت شده و دادن زكات و خمس.
واجب موقّت و شرح اقسام آن
واجب موقّت: آنستكه شرعا در آن وقت خاصّى ملاحظه و در نظر گرفته شده
اسم الکتاب : بیان المراد؛ شرح فارسی بر اصول الفقه المؤلف : ذهنی تهرانی، سید محمد جواد الجزء : 1 صفحة : 363