اسم زمان خبر از مبتدائى كه ذات باشد واقع نمى‌شود.

شارح گويد:

بنابراين گفته نمى‌شود: زيد يوم الجمعة (زيد روز جمع مى‌باشد).

مؤلّف گويد:

مقصود از « اسم زمان» ظرف زمان است اعمّ از آنكه لفظ « فى » در تقدير بوده يا آنرا در عبارت ذكر نمايند بنابراين نه مثال « زيد يوم الجمعة» كه شارح ذكر كرده صحيح بوده و نه « زيد فى يوم الجمعة».

و وجه آن اينستكه:

اسم زمان دلالت برتجدّد و انتقال مسمّى دارد در حاليكه اسم ذات مدلولش امر ثابت و غير متجدّد مى‌باشد و چگونه مى‌توان زمان را برآن حمل نموده و بعنوان خبر ذكر كرد.

توضيح‌

خبر عبارتست از يكى از دو ركن كلام كه برركن ديگر يعنى مبتداء حمل مى‌شود و در محلّش ثابت است كه حمل خبر برمبتداء يا بصورت حمل اوّلى بوده يا بنحو حمل شايع مى‌باشد.

مقصود از حمل اوّلى آنستكه: خبر از حيث مفهوم و مصداق همان مبتداء باشد و بعبارت ديگر مبتداء و خبر از قبيل مترادفين فرض شوند مانند: الانسان حيوان النّاطق يا الانسان بشر.

و مراد از حمل شايع آنستكه: خبر تنها از نظر مصداق عين مبتداء بوده ولى مفهوما باهم متغاير باشند.

و بعبارت ديگر مبتداء خاصّ و خبر اعمّ از آن باشد مانند: زيد انسان يا الحسن عالم.

چه آنكه « زيد » در مثال اوّل مصداقى از « انسان » بوده و « الحسن » فردى از « عالم » مى‌باشد.