و ساهى و نظير ايندو همچون آدم مست و ديوانه مى‌گويند از اينرو مصنّف براى اينكه اين شرط را اعتبار نموده و بواسطه‌اش الفاظ ياد شده را از كلام خارج نمايد به ذكر مثال اكتفاء كرده و گفت كلام مانند: استقم.

البتّه مصنّف در اعتبار اين شرط تصريح نكرده و صرفا بطور اشاره آنرا بيان نمود و وجه آن اينستكه:

عادت و مشى وى آنستكه بواسطه ذكر مثال حكم را بيان مى‌نمايد كه البتّه اين رويّه از جهتى مطلوب و پسنديده است زيرا:

اوّلا: مقصود با عبارتى مختصرتر بيان شده و با يك لفظ بسا معانى متعدّدى اعطاء و افاده مى‌گردد.

و ثانيا: مخاطب و طرق سخن براى درك مقصود متكلّم به دقّت و امعان نظر بيشترى نيازمند است كه اين خود باعث تقويت فكر و استقرار مطلب در ذهن مى‌باشد.

كلام مصنّف دركتاب تسهيل‌

بعدا شارح مى‌گويد:

مصنّف در كتاب تسهيل مقصود بودن كلام را مطلق نگذاشته بلكه مقيّد نموده باينكه بايد « لذاته » باشد.

يعنى كلام آنستكه لفظ مفيد مقصود متكلّم ذاتا مورد قصد وى باشد باينمعنا كه به تبعيّت از امر ديگرى مطلوب و مقصود قرار نگيرد.

ناگفته نماند اين قيد در كتاب تسهيل از اينجهت مورد اعتبار قرار گرفته تا آنچه مقصود تبعى و بخاطر غير مورد قصد است از دايره كلام خارج گردد همچون جمله‌اى كه صله و جزاء واقع شده است.