منه: جارّ و مجرور، متعلّق به « آخر ».

الف: خبر است براى « آخر » و جمله « آخر منه الف» خبر است براى مبتداى اوّل.

او: عاطفه.

واو: معطوف به الف مى‌باشد.

او: عاطفه.

ياء: معطوف است به « واو ».

فمعتلا: فاء جوابيّه بوده و كلمه « معتلّا » مفعول دوّم « عرف » است كه براى ضرورت شعرى برآن مقدّم گشته است.

عرف: بصيغه ماضى مجهول و ضمير نائب فاعلى آن به « اىّ فعل» عود مى‌كند و تقدير كلام: فعرف معتلّا مى‌باشد.

ترجمه:

و هرفعلى كه آخر از آن الف يا واو و يا ياء باشد معتلّ شناخته شده است.

متن: «50»

تجزيه و تركيب‌

الالف: مبتداء.

انو: بصيغه امر حاضر، فعل و فاعل.

فيه: جارّ و مجرور، متعلّق است به « انو ».

غير: مضاف، مفعول براى « انو ».

الجزم: مضاف اليه، و جمله « انو فيه غير الجزم» خبر است براى « الالف ».

واو: عاطفه.