تجزيه و تركيب‌

كذا: جارّ و مجرور، متعلّق است باستقرّ، خبر مقدّم.

اولات: مبتداء مؤخّر.

و: عاطفه.

الّذى: موصوله، مبتداء اوّل.

اسما: مفعول دوّم براى « جعل ».

قد جعل: بصيغه مجهول، ضمير نائب فاعلى مفعول اوّلش بوده و جمله « قد جعل اسما» صله و عائد است براى « الّذى ».

كاذرعات: جارّ و مجرور، متعلّق باستقرّ، خبر است براى مبتداء محذوف و تقدير كلام و ذلك كاذرعات مى‌باشد.

فيه: جارّ و مجرور، متعلّق است به قبل.

ذا: مبتداء دوّم.

ايضا: مفعول مطلق است براى عامل محذوف يعنى آض ايضا.

قبل: بصيغه ماضى مجهول، خبر است براى « ذا ».

ترجمه:

و همچنين است « اولات » كه اعرابش مانند جمع با الف و تاء مى‌باشد.

و كلمه‌اى كه با الف و تاء بوده و علم شده در آن نيز اين اعراب مقبول و پذيرفته است.

شرح عربى:

كذا، اى كجمع المؤنّث السّالم فى نصبه بالكسرة، اولات، بمعنا صاحبات نحو:

و ان كنّ اولات حمل.

و الّذىّ اسما، من هذا الجمع، قد جعل كاذرعات، لموضع بالشّام، اصله اذرعة جمع ذراع، فيه ذا، الاعراب، ايضا قبل.

و بعضهم ينصبه بالكسرة و يحذف منه التّنوين و بعضهم يعربه اعراب‌