ترجمه:

[اعراب باب سنون‌]

و باب سنون نيز ملحق بجمع سالم مى‌باشد و اين باب گاهى مانند حين وارد شده در حاليكه اين ورود از نظر طائفه‌اى شايع و مطرّد است.

شرح عربى:

و بابه، و هو كلّ ثلاثىّ حذفت لامه و عوّض عنها هاء التّأنيث و لم يتكسّر، فخرج بالحذف نحو تمرة و بحذف اللّام نحو عدة و بالتّعويض نحو يد و بالهاء نحو اسم و بالاخير نحو شفه.

و مثل حين فى كونه معربا بالحركات على النّون مع لزوم الياء، قد يرد ذا الباب، اى باب سنين شذوذا كقوله: دعانى من نجد فانّ سنينه.

و هو، اى الورود مثل حين فيما ذكر، عند قوم، من العرب، يطّرد، اى يستعمل كثيرا.

ترجمه و شرح:

مصنّف گويد:

و باب سنون نيز ملحق به جمع سالم بوده و اعراب آنرا دارد.

شارح گويد:

باب سنون هراسمى است كه واجد مشخصّات و امتيازات ذيل باشد:

الف: ثلاثى باشد.

ب: از آن حرفى حذف شده باشد.

ج: حرف محذوف لام الفعل باشد.

د: از لام الفعل محذوف حرفى عوض آمده باشد.

ه: حرف عوض تاء تأنيث باشد.

و: بصيغه جمع مكسّر نباشد يعنى جمعش بريكى از صيغ جمع مكسّر نيايد.

بنابراين بقيد اوّل (ثلاثى بودن) غير ثلاثى خارج گرديد و بقيد دوّم (حذف) مثل كلمه « تمرة » خارج شد چه آنكه اينكلمه اگرچه ثلاثى است ولى از آن حرفى حذف نشده است لاجرم از مصاديق باب سنون نمى‌توان محسوبش كرد.