و الاصل: مبتداء، معطوف است به « كلّ حرف».

فى المبنى: جارّ و مجرور، متعلّق باستقرّ، صفت است براى « الاصل ».

ان يسكّنا: الف آن اطلاقى است، خبر براى « الاصل » مى‌باشد.

ترجمه:

و هرحرفى استحقاق بنا داشته و اصل در مبنى آنستكه ساكن باشد.

شرح عربى:

و كلّ حرف مستحقّ للبناء، وجوبا، لعدم احتياجه الى الاعراب، اذ المعانى المفتقرة اليه لا تعتوره.

و نحو: و ليت يقولها المحزون.

على تجرّدها من معنى الحرفيّة و جذبها الى معنى الاسميّة بدليل عدم وفائها لمقتضاها.

و الاصل فى المبنىّ، اسما كان او فعلا او حرفا، ان يسكّنا، لخفّة السّكون و ثقل المبنى.

ترجمه و شرح:

بناء در حروف واصل در آنها

مصنّف گويد:

هرحرفى مستحقّ آنست كه مبنى باشد.

شارح گويد:

اينحكم در حروف وجوبى و لزومى مى‌باشد و دليل آن اينستكه:

حروف احتياج به اعراب ندارند زيرا معانى محتاج به اعراب از قبيل مبتداء قرار گرفتن، مفعول بودن حال، تميز، مضاف اليه، فاعل واقع شدن و امثال اينها هرگز در حروف نيست از اينرو مقتضى اعراب در حروف وجود ندارد لاجرم مستحيل است بدون مقتضى آنها را اعراب داد.