اسم الکتاب : الکلام الغنی؛ شرح فارسی بر باب اول مغنی المؤلف : ذهنی تهرانی، سید محمد جواد الجزء : 1 صفحة : 259
متصل مىگردد اصلشان بازگشت مىنمايد.
و امّا « و اللّه»:
واو، حرف قسم است كه بر سر اسم ظاهر يعنى « اللّه » درآمده و وقتى اسم ظاهر را به ضمير مبدّل كرده بجاى « واو » اصل حروف قسم كه « باء » باشد بر سر آن درآمده و مىگويند بك و
همانطوريكه اشاره شد جهت آنستكه ضمير اشياء را باصلشان بر مىگرداند.
سپس اشكال ديگرى كه باينقول (اسم انّ ضمير شأن است) وارد است اينكه
طبق آن مىبايد لام داخل بر سر « ساحران » را لام داخل بر خبر مبتدأ بدانيم و چنانچه
قبلا گفته شد لام بر سر خبر مبتدأ داخل نمىگردد.
برخى ديگر از ادباء گفتهاند:
هذان اسم « انّ » مىباشد.
بعضى از ايشان گفتهاند اگرچه اسم « انّ » بايد منصوب باشد و در اينجا مرفوع است ولى اين رفع طبق لغت بلحارث
بن كعب بوده كه تثنيه را دائما با الف استعمال مىكنند چه در حالت رفع و چه در غير
آن مانند آنچه در قول ابو النجم عجلى آمده:
انّ اباها و ابا اباها
قد
بلغا فى المجد غايتاها
يعنى: بدرستيكه پدر ليلى و پدر پدرش در مجد و بزرگى به منتهاى آن
رسيدهاند.
شاهد در « غايتاها » است كه تثنيه بوده و در حال نصب است و معذلك
با الف آمده همانطوريكه در آيه چنين مىباشد.
البته اين وجه را ابن مالك اختيار كرده است.
و بعضى ديگر از ادباء گفتهاند:
كلمه « هذان » مبنى است زيرا بر معناى اشاره كه از معانى
حروف است دلالت دارد.
اسم الکتاب : الکلام الغنی؛ شرح فارسی بر باب اول مغنی المؤلف : ذهنی تهرانی، سید محمد جواد الجزء : 1 صفحة : 259