اسم الکتاب : الکلام الغنی؛ شرح فارسی بر باب اول مغنی المؤلف : ذهنی تهرانی، سید محمد جواد الجزء : 1 صفحة : 257
جواب از اعتراض دوّم
از اعتراض دوّم اينطور جواب داده شده كه « لام » زائده بوده و براى ابتدأ نيست و اينكه ادباء مىگويند لام بر سر
خبر مبتدأ داخل نميشود و منظورشان لام ابتدأ بوده نه زائده. يا مىگوئيم:
« لام »
بر سر مبتدأ محذوف درآمده و تقدير عبارت: لهما ساحران مىباشد.
و يا مىگوئيم:
« لام »
را بعد از آوردن « انّ » در كلام بر سر خبر درآورديم بخاطر آنكه از نظر
لفظ شباهت به « انّ » مؤكّده دارد چنانچه معلوط قريعى نيز گفته است:
و رجّ الفتى للخير ما ان رأيته
على
السّن لا يزال يزيد
يعنى: جوانمرد سخى را به عمل خير و احسان اميدوار ساز تا ما دامى كه
مىبينى باعمال خير مبادرت مىورزد و پيوسته زياد مىكند خير و خوبى را نسبت بتو
بواسطه زياد شدن عمر او و هرچه زياد مىشود عمرش احسان و بخشش نيز بتو زياد
مىگردد.
شاهد در زائد بودن « ان » است بعد از « ماء مصدريّه» بخاطر شباهت اين
« ما » به « ماء نافيه».
تضعيف جواب اوّل از اعتراض دوّم
اعتراض دوّم بر كلام مبرّد اين بود كه « لام » بر سر خبر مبتدأ درنمىآيد.
از اين اعتراض سه جواب داده شده:
1- لام داخل بر سر خبر مبتدأ در اينجا زائده است نه ابتدائيه تا دخولش
بر خبر مبتدأ جايز نباشد.
2- لازم بر سر مبتدائى داخل شده كه حذف گرديده.
3- لازم بعد از « انّ » زائده واقع شده بخاطر آنكه « انّ » بمعناى « نعم » شبيه است به انّ موكّده.
اسم الکتاب : الکلام الغنی؛ شرح فارسی بر باب اول مغنی المؤلف : ذهنی تهرانی، سید محمد جواد الجزء : 1 صفحة : 257