اسم الکتاب : قرآن و قرآن پژوهي المؤلف : خرمشاهی، بهاءالدین الجزء : 1 صفحة : 111
كه هنوز هم رمـز و مـعـناى آن بر قرآن پژوهان و مفسران و اسلامشناسان
مسلمان و غير مسلمان كشف نشده اسـت و نـظـريـه مقبولى در توجيه آنها عرضه
نگرديده است , عينا كتابت كرده اند ; و هيچ گونه اصلاح قياسى و اجتهاد و
تصرفى را روا نداشته اند. چـنانكه بعدها بعضى از فقهاى بزرگ از جمله مالك و
احمد بن حنبل حفظ رسم يعنى رسم الخط عثمانى را واجب دانسته اند ( براى
تفصيل در اين باره ـ مناهل العرفان , زرقانى , 1/372 ـ 373 ) و ايـن
اهـتـمام والا و حفظ غرائب و سهوها يا اغلاط املايى , به بهترين وجه حاكى
از صحت جمع و تدوين و مصونيت قرآن از هرگونه تغيير خودسرانه و افزايش و
كاهش است . ( براى تفصيل و مشاهده فهرستى از 118 فقره از غرائب املايى در
رسم عثمانى ـ التمهيد , محمد هادى معرفة , 315 ـ 348 ; حقائق هامة , سيد
جعفر مرتضى عاملى , 189 ـ 221 ). [ بـراى مـلاحظه آراء و نظرات و حتى
فتاواى بزرگان شيعه در تحريف ناپذيرفتن قرآن كريم , به روايـت كـامـل ايـن
مقاله كه هم در كتاب قرآن پژوهى و هم دايرة المعارف تشيع چاپ شده است
مراجعه فرماييد ].
فهم قرآن با قرآن .
( القرآن يفسر بعضه بعضا ).
تفسير القرآن اصولى مدون و نامدون دارد. فى المثل يكى از اصول مدون
آن علم به زبان عربى و صرف و نحو و مفردات و تركيبات لغات قرآن است . يا به
قول زمخشرى دو علم معانى و بيان , از علوم بلاغى , براى مفسر قرآن لازم
است . در ايـنـجـا وارد تفصيل قواعد تفسير نمى شويم و فقط به همين اكتفا مى
كنيم كه يكى از اصول و اركـان تـفـسـير قرآن كريم كه بسيارى از مفسران به
آن اشاره كرده اند و بسيارى ديگر نيز بدون اشاره صريح به آن , آن اصل
اسم الکتاب : قرآن و قرآن پژوهي المؤلف : خرمشاهی، بهاءالدین الجزء : 1 صفحة : 111