قرآن و قرآن پژوهي - خرمشاهی، بهاءالدین

اسم الکتاب : قرآن و قرآن پژوهي المؤلف : خرمشاهی، بهاءالدین الجزء : 1 صفحة : 112

را رعايت و آن روش را در تفسير خود از قرآن كريم استخدام كرده اند , اهتمام به حل مشكلات قرآنى به مدد خود قرآن است . در ايـن زمـيـنـه عـبـارت مـعـروفى هست كه : القرآن يفسر بعضه بعضا ( يا : ان القرآن ... ) يعنى بخشهايى از قرآن , رروشنگر بخشهاى ديگر است . قرآن پژوهان معاصر , از جمله علامه طباطبايى در مـقـدمـه الـمـيزان , صبحى صالح در مباحث فى علوم القرآن ( چاپ دهم , ص 299 به بعد ) , مـحـمد حسين ذهبى در آغاز التفسير و المفسرون ( ج 1 , ص 37 ـ 44 ) و استاد سيد على كمالى دزفـولى در قانون تفسير ( ص 393 ) به اين روش يا قاعده اشاره كرده اند , مرحوم سيد هبة الدين شهرستانى در كتاب تنزيه تنزيل عبارت القرآن يفسر بعضه بعضا را خبر ( حديث ) شمرده است , ولى منبعى براى آن ياد نكرده است . به قديمتر برگرديم . دو تـن از قرآن پژوهان قديم يعنى زركشى در برهان و سيوطى در اتقان نيز به آن اشاره كرده اند , كه نظر به اهميت آن دو متن عبارات آنها را نقل و ترجمه مى كنيم . امام بدرالدين محمد بن عبداللّه زركشى ( در گذشته 794 ق ) در كتاب البرهان فى علوم القرآن كه اساس تاليف كتاب مرجع مهم قرآن پژوهى سيوطى يعنى الاتقان قرار گرفته است , مى نويسد : مسالة , گفته اند كه بهترين شيوه هاى تفسير , تفسير قرآن به قرآن است . زيـرا آنچه در جايى مبهم باشد در جاى ديگر روشن آمده است , و هر آنچه در جايى مختصر باشد , در جاى ديگر مبسوط آمده است . ( البرهان فى علوم القرآن , تحقيق محمد ابوالفضل ابراهيم . ط 2. لـبـنـان , دارالـمـعرفة , بى تا , ج 2 , ص 175 ) سيوطى ( 849 ـ 911 ق ) در نوع ( فصل ) هفتاد و هـشتم اتقان , در تحت عنوان شناخت شروط مفسر و آداب تفسير مى نويسد : علما گفته اند : هـركس كه قصد تفسير كتاب عزيز را داشته باشد , اول آن را از خود آن بطلبد كه هرچه در جايى مـبهم باشد , در جاى ديگر روشن است , و هرچه در جايى مختصر باشد , در جاى ديگر بسط يافته است . و ابـن جـوزى

اسم الکتاب : قرآن و قرآن پژوهي المؤلف : خرمشاهی، بهاءالدین الجزء : 1 صفحة : 112

صيغة PDF

شهادة

الفهرست