نكته‌اى را قرآن كريم درباره يهود، بيان نموده كه قول به تفويض هم تقريبا به آن برگشت مى‌كند چون خداوند متعال درباره يهود چنين فرموده است: «وَ قالَتِ الْيَهُودُ يَدُ اللَّهِ مَغْلُولَةٌ غُلَّتْ أَيْدِيهِمْ ...».

تفويضى هم مشابه آن معنا را قائل است كه مى‌گويد خداوند، عالم را احداث كرد و امّا در بقاء جهان، نيازى به خداوند نداريم و كانّ او بى‌كار است و قدرتى در بقاء عالم ندارد.

پس همان مغلوليّت يد كه قرآن كريم درباره يهود بيان كرده، تفويضى هم به مشابه همان امر، قائل است البتّه خداوند در ادامه آن آيه چنين فرموده است: «وَ لُعِنُوا بِما قالُوا بَلْ يَداهُ مَبْسُوطَتانِ يُنْفِقُ كَيْفَ يَشاءُ ...».

در بعضى از روايات چنين آمده است: «الجبرى مجوس هذه الامّة».

مى‌دانيد كه مجوسى‌ها معتقد هستند به طور كلّى دو چيز در عالم، مؤثّر است يكى اهريمن و ديگرى يزدان يعنى تمام اعمال خير را مستقيما مربوط به خداوند و اعمال شر را مستند به اهريمن مى‌دانند كانّ جبريّه به چنان مطلبى قائل هستند كه انسانها را در اعمالشان مختار نمى‌دانند بلكه ...

آيا سعادت و شقاوت از ذاتيّات انسان هست‌

مرحوم مصنّف در جلد اوّل كتاب- و در جلد دوّم- به مناسبتى كه بحث طلب و اراده را مطرح نموده‌اند مطلب ديگرى را هم بيان كرده‌اند كه اصلا با موازين، منطبق نيست كه خلاصه بيان ايشان در دو جلد كتاب، عبارت است از:

ابتداء ارادة المعصية و به دنبالش معصيت از شخص عاصى تحقّق پيدا مى‌كند اگر انسان دقّت كند، متوجّه مى‌شود كه ريشه اصلى اراده معصيت، مربوط به سوء سريره و