اسم الکتاب : إيضاح الكفاية المؤلف : فاضل لنكرانى، محمد الجزء : 1 صفحة : 157
بحث، عنوان مأمور به «مطلوب» است
و بايد در خارج واقع شود و با اتيان نماز بدون سوره نمىدانيد كه مأمور به تحقّق پيدا
كرد يا نه و به اصطلاح شك در محصّل داريد يعنى عنوان مأمور به براى شما مشخّص است امّا
نمىدانيد در خارج واقع شده يا نه.
يا مثلا شما وظيفه داشتيد كه لباستان را غسل نمائيد
حال، مختصرى آن را تطهير كرديد امّا نمىدانيد كه عنوان غسل تحقق پيدا كرد يا نه، تا
هنگامى كه علم به حصول عنوان غسل پيدا نكنيد نبايد از انجام آن تكليف، خوددارى كنيد.
خلاصه دليل سوّم: مستشكل مىگويد اگر عنوان «مطلوب»
موضوع له لفظ صلات باشد ديگر مشهور در شك در جزئيّت و امثال آن، حقّ تمسّك به برائت
ندارد زيرا در اين صورت، عنوان شكّ در محصّل مطرح است و در موارد شكّ در محصّل، همه
قائل به احتياط هستند.
يادآورى: در صورتى كه موضوع له لفظ صلات را عنوان
ملازم با «مطلوب» قرار دهيم مستشكل، همين دليل سوّم را جارى مىداند و مىگويد:
اگر عنوان بسيطى موضوع له لفظ صلات باشد كه عنوان
مطلوب با آن، ملازم باشد، طبق مبناى مذكور، شما در شك در جزئيّت و شرطيّت حقّ رجوع
به برائت نداريد زيرا اگر نماز نه جزئى را اتيان كرديد و سوره مشكوك الجزئيّة را ترك
نموديد، نمىدانيد آن عنوانى كه «مطلوب» لازم آن هست آيا تحقّق پيدا كرد يا نه لذا
بايد اصالة الاشتغال جارى نمائيد درحالىكه مشهور در موارد شك در جزئيّت و امثال آن
اصالت البراءة جارى مىنمايند.
خلاصه اشكال: نه يك امر مركّب مىتواند قدر جامع
بين افراد صحيح باشد و نه يك امر بسيط به نام «مطلوب» و نه يك امر بسيط ديگرى به عنوان
اينكه «مطلوب» لازمه آن باشد و در نتيجه به نظر مستشكل، صحيحى نمىتواند يك جامع و
يك معناى
اسم الکتاب : إيضاح الكفاية المؤلف : فاضل لنكرانى، محمد الجزء : 1 صفحة : 157