3. اجوبه مسائل ملا مظفر حسين كاشانى‌

اين رساله پاسخى است به پرسشهاى پنجگانه ملا مظفر حسين كاشانى پيرامون مسائل نفس. سائل‌ [50] اين رساله يكى از فلاسفه قرن يازدهم هجرى و از شاگردان مير ابو القاسم فندرسكى- قدس سره- مى‌باشد و داراى طبع شعر بوده و اشعارى چند از وى در دست است‌

[51]، و در همان روزگار (بنا به نامه شماره 3349 موجود در كتابخانه مجلس شورا) به دليل دارا بودن ذوق تصوّف مورد تكفير قرار گرفته است. حكيم صدرا در اين رساله به طور مستوفى پاسخهايى به سؤالات وى داده است.

لازم به تذكر است كه اين رساله يكى از آثار مسلّم صدر المتألهين است كه تا كنون ذكرى از آن در كتب تراجم معتبر نيامده است و هيچ‌يك از متتبّعين مشهور در آثار صدرا [52] ذكرى از آن به ميان نياورده‌اند. در صحّت انتساب اين رساله به صدر المتألهين جاى شك و ترديدى نيست، زيرا اولا سبك نگارش و مبانى بحثى آن موافق مرام و نوشته‌هاى صدرا است. ثانيا خود مؤلف در پاسخ به سؤال چهارم ارجاع به كتاب خويش «شرح هدايه اثيريه» داده است: «و تفصّينا عن الاشكالات الواردة على اثباتها في شرحنا للهداية الابهرية بما لا مزيد عليه و لم يسبقنا احد فيه، فليرجع إليه من اراد ان شاء اللّه». ثالثا كاتب رساله صريحا از صدرا در مطلع رساله‌

[50] - از ملا مظفر حسين كاشانى رساله‌اى فارسى در «جمع ميان گفتار افلاطون و معلم اوّل در حدوث و قدم نفوس» موجود است: ر. ك: ميكروفيلمهاى كتابخانه مركزى دانشگاه، شماره 624.

[51] - از باب نمونه:

ر. ك: رحم عليخان، «منتخب اللطائف»، ص 377.

[52] - علامه مظفر اشاره‌اى گذرا به اين رساله در مقدمه «اسفار» ج 1 نموده‌اند.