سنگينى خلافت در شام متمركز بود و تشكيلات مدينه كه دارالخلافه بود جز صورتى در برنداشت‌ [1]. خلافت خليفه اول با انتخاب اكثريت صحابه و خليفه دوم با وصيت خليفه اول و خليفه سوم با شوراى شش نفرى كه اعضا و آيين نامه آن‌را خيلفه دوم تعيين و تنظيم كرده بود مستقر شد. و روى هم رفته سياست سه خليفه كه بيست و پنج سال خلافت كردند در اداره امور اين بود كه قوانين اسلامى طبق اجتهاد و مصلحت وقت كه مقام خلافت تشخيص دهد، درجامعه اجرا شود و در معارف اسلامى اين بود كه تنها قرآن بى اين‌كه تفسير شود يا مورد كنجكاوى قرار گيرد خوانده شود و بيانات پيغمبر اكرم صلى الله عليه و آله (حديث) بى اين‌كه روى كاغذ بيايد روايت شود و از حدود زبان و گوش تجاوز نكند. كتابت به قرآن كريم انحصار داشت و در حديث ممنوع بود. [2]

پس از جنگ يمامه كه در سال 12 هجرى قمرى خاتمه يافت و گروهى از صحابه كه قارى قرآن بودند در آن جنگ كشته شدند عمربن خطاب به خليفه اول پيشنهاد مى‌كند كه آيات قرآن در يك مصحف جمع آورى شود وى در پيشنهاد خود مى‌گويد اگر جنگى رخ دهد و بقيه حاملان قرآن كشته شوند قرآن از ميان ما خواهد رفت بنابراين لازم است آيات قرآنى را در يك مصحف جمع آورى كرده به قيد كتابت دربياوريم‌ [3]. اين تصميم را درباره قرآن كريم گرفتند با اين‌كه حديث پيغمبر اكرم صلى الله عليه و آله كه تالى قرآن بود نيز با همان خطر تهديد مى‌شد و از مفاسد نقل به معنا و زياده و نقيصه و جعل و فراموشى در امن نبود ولى توجهى به نگهدارى حديث نمى‌شد بلكه كتابت آن ممنوع و هر چه به‌دست مى‌افتاد سوزانيده مى‌شد تا در اندك زمانى كار به جايى كشيد كه در ضروريات اسلام مانند نماز روايات متضاد به وجود آمد و در ساير رشته‌هاى علوم در اين مدت قدمى برداشته نشد و آن‌همه تقديس و تمجيد كه‌

[1] . تاريخ طبرى، ج 3، ص 377

[2] . صحيح بخارى، ج 6، ص 98 و تاريخ يعقوبى، ج 2، ص 113

[3] . تاريخ يعقوبى، ج 2، ص 111 و تاريخ طبرى، ج 3، ص 129- 132