اسم الکتاب : اعلام القرآن المؤلف : فرهنگ و معارف قرآن الجزء : 1 صفحة : 579
سرپيچى مىكنند برحذر
باشند، از اينكه بلايى يا عذابى دردناك به آنان برسد. هان بىگمان آنچه در
آسمانها و زمين است از آن خداوند است. به راستى مىداند كه شما اكنون در چه كارى
هستيد و روزى را كه به سوى او بازگردانده مىشوند، آنگاه آنان را از نتيجه و حقيقت
آنچه كردهاند آگاه مىگرداند و خداوند بر هر چيزى داناست». (نور/ 24، 63- 64) در حفر خندق، هر يك از
قبايل انصار و مهاجران بر سر سلمان كه مردى قوى و پركار بود،[1] به نزاع برخاسته و سلمان را از خود مىدانستند؛ ولى رسولخدا فرمود:
سلمان از ما اهلبيت است.[2] به نقل جابر* بن عبدالله، او در حفر خندق به تنهايى 5 ذرع در 5 ذرع
را كند و پس از فراغت در تأييد نظر پيامبر، لا عيشَ إِلّا عيشُ الآخره، را تكرار
كرد.[3] در حفر خندق مسلمانان با صخرهاى
مواجه شدند كه شكستن آن غير ممكن بود؛ از اين رو سلمان نزد پيامبر رفت تا چارهاى
بينديشد، يا مسير خندق را تغيير دهد. به نقل حذيفه* پيامبر صلى الله عليه و آله با
سه ضربه كلنگ، سنگ را شكست و هر بار نورى به سه جهت درخشيد و مسلمانان تكبير گفتند.[4] سلمان كه با چشمانش نورها را مىپاييد
از حضرت در اين مورد پرسيد. پيامبر صلى الله عليه و
آله فرمود: كه در يكى از آن نورها، مداين كسرى و شهرهاى آن و در ديگرى بلاد روم و
شام و در سومى يمن و قصرهاى آن برايم آشكار شد.[5] و سپس به وصف قصرهاى مداين پرداخت؛ بهگونهاى كه گويا آن را از
نزديك ديده بود.[6] اين خبر حكايت از گسترش
اسلام در اين مناطق داشت. بيهقى مواردى از پيشگويىهاى متعدد پيامبر را به هنگام
حفر خندق ذكر كرده است.[7]
اين پيشگويىها چنان بشارتآميز بود كه چون مؤمنان، سپاه احزاب را ديدند گفتند: «هذا ما وعَدَنَا اللَّهُ ورَسولُهُ وصَدَقَ اللَّهُ ورَسولُهُ
وما زادَهُم الّا ايمنًا وتَسليماً/ اين چيزى است كه خداوند[1]. تاريخ دمشق، ج 21،ص 408 [2]. السيرةالنبويه،ابنهشام، ج 3، ص 224؛ تاريخ طبرى، ج 2، ص 91- 92 [3]. المغازى، ج 2، ص447 [4]. همان، ص 450؛الطبقات، ج 4، ص 62- 63؛ السيرة النبويه، ابنهشام، ج 3، ص 219 [5]. دلايل النبوه، ج3، ص 399- 400 [6]. المغازى، ج 2، ص450 [7]. دلايل النبوه، ص415- 421
اسم الکتاب : اعلام القرآن المؤلف : فرهنگ و معارف قرآن الجزء : 1 صفحة : 579