اعلام القرآن - فرهنگ و معارف قرآن

اسم الکتاب : اعلام القرآن المؤلف : فرهنگ و معارف قرآن الجزء : 1 صفحة : 51

قبيله بنى‌المصطلق را فراهم كرد و خداوند با نزول آيه پيشين، از مسلمانان خواست هرگاه شخصى فاسق براى آن‌ها خبرى آورد، پيش از هر اقدامى درباره آن تحقيق كنند تا مبادا ندانسته به گروهى آسيب رسانند و بعد پشيمان شوند: «يأَيُّهَا الَّذِينَ ءَامَنوا إِن جَاءَكُم فاسِقٌ بِنَبَإٍ فَتَبيَّنوا أَن تُصِيبوا قَومًا بِجَهلَةٍ فَتُصبِحوا عَلى‌ ما فَعَلتُم ندِمينَ». در اين آيه نيز به جاى ذكر نام وليد، از وصف فاسق استفاده شده كه به فاسق بودن وليد تصريح دارد، و اشاره مى‌كند كه علّت فرمان به تحقيق درباره خبر وليد، فاسق بودن او است و اگر وى فاسق نمى‌بود، چنين فرمانى درباره خبر وى صادر نمى‌شد.
از اين نمونه‌ها ميان مبهمات قرآن درباره نيكان و بدان، فراوان به چشم مى‌خورد؛ براى مثال، ذيل آيه‌ «اتَّقُوا اللّهَ و كُونُوا مَع الصدِقينَ» (توبه/ 9، 119) صدوق در كتاب كمال‌الدين از امام اميرمؤمنان عليه السلام نقل مى‌كند:
كه پس از نزول اين آيه، سلمان از رسول‌خدا پرسيد: آيا اين آيه عام است يا به گروهى خاص اختصاص دارد؟ رسول‌خدا صلى الله عليه و آله پاسخ داد: همه مردم مأمورند به اين آيه عمل كنند و خود را با صادقان همراه سازند؛ امّا مقصود از صادقان در آيه فقط برادرم على و اوصياى من پس از وى تا روز قيامت هستند؛ [1]
بنابراين، آيه به جاى تصريح به نام اميرمؤمنان، على عليه السلام و فرزندانش، تعبير صادقين را به كار برده است تا بدين وسيله، علّت حكم يعنى همراهى و پيروى از امامان اهل‌بيت عليهم السلام را بيان كند كه دستور به همراهى با آنان نه به اين دليل است كه على عليه السلام پسر عموى پيامبر يا بزرگ شده در خانه او يا شوهر دختر او است، يا ديگر امور خانوادگى و خويشاوندى؛ بلكه ملاك، صداقت همه جانبه آن‌ها است. طبق آيه و تصريح رسول‌خدا صلى الله عليه و آله همه مردم مخاطب آيه‌اند و بايد در پى همراهى با صادقان باشند و صادقانى نيز بايد باشند كه مردم با آنان همراهى كنند. اين صادقان كيان‌اند كه ما به همراهى با آنان مأمور هستيم؟ گويا هركس بتواند ادّعا كند و ادّعايش را با عمل به اثبات رساند مى‌تواند يكى از صادقان باشد؛ امّا جز امام على عليه السلام و امامان معصوم‌ [2] هرگز كسى چنين ادّعايى نكرده است و نمى‌تواند هم چنين ادّعايى كند.
همين مسأله مى‌تواند يكى از علل مبهم آمدن نام اميرمؤمنان على عليه السلام در آيه 55 مائده/ 5 نيز

[1]. كمال‌الدين، ص 264
[2]. نورالثقلين، ج 2،ص 280- 281

اسم الکتاب : اعلام القرآن المؤلف : فرهنگ و معارف قرآن الجزء : 1 صفحة : 51

صيغة PDF

شهادة

الفهرست