اسم الکتاب : اعلام القرآن المؤلف : فرهنگ و معارف قرآن الجزء : 1 صفحة : 79
از برخى فرشتگان شنيده بود
كه اگر آدم از آن درخت بخورد، شرمگاهش پديدار مىشود و اين، نهايت زيان و سقوط را
مىرساند؛ لذابراى حصول اين غرض، وسوسه كرد.[1] ابليس براى نفوذ بيشتر در
آدم و حوا، خود را خيرخواه و دلسوز نماياند و به آنان وعده داد كه با خوردن از
درخت ممنوع، مانند فرشتگان، جاودانه در بهشت زندگى خواهند كرد:[2] «قالَ ما نَهكُما رَبُّكُما عَن
هذهِ الشَّجَرةِ إلَّاأَن تَكونَا مَلكَينِ أَو تَكونا مِنالخلدينَ* وَ قاسَمهُما
إِنّى لَكُما لَمِنَ النصِحينَ.» (اعراف/ 7، 20- 21) از
آنجا كه آدم و حوا ابليس را چندان نمىشناختند، تحت تأثير سوگندهاى دروغ او، فريب
خوردند.[3] ابليس در سوگندخويش به گونهاى عمل
كرد كه آدم عليه السلام احتمال نمىداد او در كار خود دروغگو باشد.[4] طبرسى مىگويد: او هنگام وسوسه، امورِ
مربوط به قيامت را سبك و بىقدر مىنمايانْد و چنين وانمود كرد كه در آنجا
محاسبهاى نخواهد بود؛ امّا امور دنيايى را بزرگ و زيبا جلوه داد.[5] هبوط آدم عليه السلام هبوط در لغت به معناى فرود
اجبارى است.[6] طبرى آنرا به معناى جاى گرفتن
دانسته[7] و به گفته شيخ طوسى، معناى آن، پايين
آمدن سريع است.[8] گروهى مقصود از هبوط و نزول آدم به
زمين را هبوط از حالت و مقام نخست او دانسته و گفتهاند: منظور تنزّل مقامى است،
نه مكانى؛ به اين معنا كه آدم از مقام ارجمند خويش و از آن بهشت سرسبز پايين آمد.[9][1]. التفسير الكبير، ج14، ص 46 [2]. كشفالاسرار، ج 3،ص 578؛ مجمعالبيان، ج 4، ص 627 [3]. التفسير الكبير، ج14، ص 46 [4]. الميزان، ج 8، ص61؛ الفرقان، ج 8- 9، ص 62 [5]. مجمعالبيان، ج 4،ص 623 [6]. مفردات، ص 832،«هبط»؛ نمونه، ج 13، ص 332 [7]. جامع البيان، مج1، ج 1، ص 342 [8]. التبيان، ج 4، ص375 [9]. نمونه، ج 1، ص187؛ احسنالحديث، ج 1، ص 98
اسم الکتاب : اعلام القرآن المؤلف : فرهنگ و معارف قرآن الجزء : 1 صفحة : 79