اعلام القرآن - فرهنگ و معارف قرآن

اسم الکتاب : اعلام القرآن المؤلف : فرهنگ و معارف قرآن الجزء : 1 صفحة : 292

شيطان درباره پيامبر صلى الله عليه و آله، بسيارى را بر آن داشته است كه يا خطاب را در آيه، مانند بسيارى از آيات، درباره ديگران بدانند يا اگرچه خطاب را متوجّه پيامبر صلى الله عليه و آله دانسته، آن را براى مبالغه در تحذير مؤمنان معرّفى كنند يا خطاب را فرضى بگيرند. رأى ديگر آن است كه اين انسا پيش از ورود نهى از سوى خداوند درباره ناپسندى هم‌نشينى با آنان، معنا مى‌يابد. [1]
كوشش ابليس براى وسوسه پيامبران‌
ابليس، نژاد [2] و دست‌يارانش در برابر همه پيامبران به دشمنى آشكار برخاسته‌اند:
«و كَذلكَ جَعَلنَا لِكلِّ نَبِىٍّ عَدُوّاً شَيطينَ الإِنسِ والجِنِّ». (انعام/ 6، 112) و در جهت مقابله با اهداف و آرزوهاى انبيا، كوشش‌هايى فريب‌كارانه پى افكنده‌اند: «تَاللّهِ لَقد أَرسَلنَا إِلَى‌ أُمَمٍ مِن قبلِكَ فزَيّنَ لَهمُ الشَّيطنُ أَعملَهم». (نحل/ 16، 63) نيز حج/ 22، 52.
گوشه‌هايى‌از آن اقدام‌ها بدين شرح انعكاس يافته است: الف. حضرت آدم عليه السلام: تلاش‌هاى خصمانه ابليس بر ضدّ آن حضرت مشتمل بر وسوسه: «فَوسوَسَ إِليهِ الشَّيطنُ» (طه/ 20، 120)، سوگند دروغ بر خير خواهى: «و قاسمَهُما إِنِّى لَكما لَمِنَ النصِحينَ» (اعراف/ 7، 21)، فريب‌كارى و ايجاد زمينه هبوط مشقّت‌آميز از بهشت: «فَأَزلَّهمَا الشَّيطنُ عَنهَا فأَخرجَهمَا مِمَّا كَانا فيهِ و قُلنَا اهبِطُوا» (بقره/ 2، 36) و «فَدَلّل- هُما بِغُرورٍ» (اعراف/ 7، 22) در آيات قرآن گزارش شده است. ب. ابراهيم عليه السلام: يكى از آزمون‌هاى الهى، رؤياى مأموريّت قربانى كردن فرزند بود كه ابليس كوشيد با وسوسه حضرت و ايجاد ترديد در همسر و فرزندش، مانع‌تراشى كند؛ [3] ولى طبق آيات 104- 105 صافات/ 37: «و ندينهُ أَن يإِبرَ هيمُ* قَد صَدَّقَت الرُّءيَا» خداوند او را از صادقه بودن رؤيا مطمئن ساخت. هنگام انجام مناسك نيز ابليس سه بار بر وى ظاهر گشت كه با واكنش سخت پرتاب سنگ از سوى ابراهيم مواجه شد [4] كه هم اكنون نيز حركت نمادين آن (رمى جمرات) جزء مناسك حج به شمار مى‌رود. ج. ايوب عليه السلام: ايجاد زمينه پيدايش‌

[1]. المنار، ج 7، ص515
[2]. تفسير قرطبى، ج 7،ص 45
[3]. جامع‌البيان، مج12، ج 23، ص 97- 98
[4]. همان، ص 95

اسم الکتاب : اعلام القرآن المؤلف : فرهنگ و معارف قرآن الجزء : 1 صفحة : 292

صيغة PDF

شهادة

الفهرست