اعلام القرآن - فرهنگ و معارف قرآن

اسم الکتاب : اعلام القرآن المؤلف : فرهنگ و معارف قرآن الجزء : 1 صفحة : 177

(مريم/ 19، 48) 10. در گفت‌وگو با آزر خود را سعادت‌مند و او را شقاوت‌مند نخواند؛ بلكه با اين جمله كه شايد من با عبادت خداوند دچار شقاوت نباشم: «عسى‌ أَلَّا أَكونَ بِدُعاءِ رَبّى شَقِيًّا» (مريم/ 19، 48) ضمن بيان مطلب، ادب را نيز رعايت كرد. [1]
در منابع معتبر، پس از اين، جز هنگام پرتاب ابراهيم در آتش، [2] اثرى از برخورد ابراهيم با آزر نمى‌بينيم. گفته شده: از آن‌جا كه درآيات 43- 45 مريم/ 19، سخن ابراهيم عليه السلام در برابر آزر، شدّت و غلظت ندارد، ولى‌درآيه 74 انعام/ 6، سخن‌او با تندى همراه است، به دست مى‌آيد كه آيات سوره مريم، به برخوردهاى نخستين ابراهيم با آزر مربوط بوده‌است وآيه سوره‌انعام، برخورد او را پس از پافشارى آزر بر باطل كه شرح آن در سوره مريم رفته، بيان مى‌دارد؛ [3] ولى بعضى، آيه 74 انعام/ 6 را به نخستين برخورد ابراهيم با آزر ناظر دانسته‌اند كه ماجرا را به صورت چكيده بيان كرده است. [4]
ويژگى‌هاى قوم ابراهيم عليه السلام‌
ابراهيم عليه السلام زندگى و رسالت خويش را در ميان قومى آغاز كرد كه به رغم آشنايى با علم نجوم، در مسائل اعتقادى بر اثر نادانى و ضعف فكرى، گرفتار انواع شرك شده، با تعصّب جاهلى بر آن اصرار مى‌ورزيدند. آن‌چه از قرآن كريم در اين زمينه استفاده مى‌شود عبارت است از:
1. شرك: آيات قرآن نشان مى‌دهد كه شرك (پرستش بت‌ها و اجرام آسمانى) در ميان قوم ابراهيم به گونه‌اى رواج داشته كه مردم، حتّى توان تصوّر مخالفت با آن را نداشتند؛ از همين رو پس از آن كه ابراهيم با آنان به مقابله برخاست، ابتدا سخن او را شوخى ساده‌اى تلقّى كردند: «قالوا أَجِئتَنا بِالحقّ أمَ أَنتَ مِن اللعِبين.» (انبياء/ 21، 55) رأى عمومى مردم به سوزاندن ابراهيم، گواه تعصّب شديد آنان به بت‌پرستى بوده، و پاسخ ابتهاج‌آميز آنان به ابراهيم عليه السلام: «قالوا نَعبُدُ أَصنَاماً فَنَظَلُّ لَها عكِفِين» (شعراء/ 26، 71) نشان مى‌دهد كه تا چه حد به بت‌پرستى خويش افتخار مى‌كرده‌اند. [5] ظاهر آيات 76- 79 انعام/ 6 بيان‌گر وجود گروه‌هاى گوناگون ستاره‌پرست، ماه‌پرست، و خورشيد پرست در ميان قوم‌

[1]. منشور جاويد، ج11، ص 218
[2]. تفسير قمى، ج 2، ص48
[3]. التفسير الكبير، ج13، ص 40؛ التحريروالتنوير، ج 7، ص 312
[4]. الميزان، ج 7، ص169
[5]. التفسير الكبير، ج24، ص 142

اسم الکتاب : اعلام القرآن المؤلف : فرهنگ و معارف قرآن الجزء : 1 صفحة : 177

صيغة PDF

شهادة

الفهرست