اسم الکتاب : اعلام القرآن المؤلف : فرهنگ و معارف قرآن الجزء : 1 صفحة : 119
دلالت دارد كه منظور
ابراهيم، حج گزاردن گروهى از مردم بوده است.[1] علّامه طباطبايى، با توجّه به مجموعه آيات، معتقد است كه اين دعا در
زمان سالخوردگى حضرت بوده؛ بنابراين نظر دوم را تقويتمىكند.[2] 8. روزى فراوان: «وَارزُقهُم مِنَالثَّمرت/
و آنان را از محصولات مورد نيازشان روزى ده.» (ابراهيم/ 14، 37) براساس پارهاى
احاديث، در آيه 57 قصص/ 28 پاسخ دعاى ابراهيم بيان شده:
«أَوَ لَمنُمَكّن لَهُم حَرَماً ءَامِناً يُجبى إِليهِ ثَمرتُ كُلّ شَىءٍ
رِزقاً مِن لَدُنّا .../ آيا آنان را در حرمى امن جاى نداديم
كه محصولات هر چيزى كه رزقى از جانب ما است به سوى آن سرازير مىشود؟ ...» بسيارى
از مفسّران، منشأ توسعه رزق اهل مكّه را تجارت دانستهاند.[3] در عهد عتيق در پى بيان
نگرانى ابراهيم از نداشتن فرزند و وارث، نقل شده كه خداوند شب هنگام به او فرمود:
ستارگان آسمان را بنگر و ببين آيا مىتوانى آنها را بشمارى؟ نسل تو نيز چنين بىشمار
خواهد بود.[4] در جاى ديگر مىگويد:
خداوند در خواب به ابراهيم فرمود: نسل تو مدّت 400 سال در مملكت بيگانهاى بندگى
خواهند كرد و ستم خواهند شد؛ ولى سرانجام با دارايى فراوان از آن جا بيرون خواهند
رفت.[5] فضايل آلابراهيم همه پيامبران پس از
ابراهيم از تبار او هستند و فضايل فراوانى در قرآن براى آنان شمرده شده است: 1. مقام تسليم: وقتى يعقوب
عليه السلام هنگام مرگ، از فرزندانش پرسيد: پس از من چه را[1]. مجمع البيان، ج 6،ص 490؛ الدرالمنثور، ج 5، ص 47 [2]. الميزان، ج 12، ص76 [3]. مجمع البيان، ج 6،ص 490؛ الميزان، ج 12، ص 77 [4]. كتاب مقدس: پيدايش15: 4- 7 [5]. همان: 12- 15
اسم الکتاب : اعلام القرآن المؤلف : فرهنگ و معارف قرآن الجزء : 1 صفحة : 119