اعلام القرآن - فرهنگ و معارف قرآن

اسم الکتاب : اعلام القرآن المؤلف : فرهنگ و معارف قرآن الجزء : 1 صفحة : 118

3. تعليم كتاب و حكمت و تزكيه: در آيه پيشين، ابراهيم از خداوند مى‌خواهد با فرستادن پيامبرى كه آياتش را براى مردم تلاوت مى‌كند، به آن‌ها كتاب و حكمت را بياموزد و تزكيه شان كند: «... يَتْلُوا عَلَيهِمْ ءَايتك و يُعلّمُهُم الكتبَ وَ الْحِكْمةَ و يُزَكّيهِم ...
/ ... تا آيات تو را بر آنان بخواند و كتاب و حكمت به آنان بياموزد و پاكيزه‌شان كند ...».
(بقره/ 2، 129)
4. مقام امامت: «قالَ إِنّى جاعِلُكَ لِلنّاسِ اماماً قالَ و مِن ذُرّيَّتِى‌/ خدا] فرمود: من تو را «امام» قرار دادم. ابراهيم‌] گفت: واز دودمانم؟» (بقره/ 2، 124) از اين آيه استفاده شده كه ابراهيم، براى امامت ذرّيّه‌اش دعا كرده و خداوند در پرتو خواست او، اين مقام را به آنان داده است. [1]
5. برپايى نماز: «رَبّ اجعَلنِى مُقيمَ الصَّلوةِ ومِن ذُرّيَّتِى .../ پروردگارا! مرا برپادارنده‌نماز قرار ده، و از فرزندان من نيز ....» (ابراهيم/ 14، 40)
6. دورى از بت‌پرستى: «وَاجنُبنِى و بَنِىَّ أَن نَعبُدَ الأَصنام‌/ من و فرزندانم رااز پرستش بت‌هادورنگه‌دار.» (ابراهيم/ 14، 35)
7. گرايش دل‌ها به سوى آنان: رَبَّنا إِنّى أَسكَنتُ مِن ذُرّيَّتِى بِوادٍ غَيرِذِى زَرعٍ عِندَ بَيتِكَ المُحرَّمِ ... فَاجعَل أَفِدَةً مِنَ النّاسِ تَهوِى إِلَيهِم .../ پروردگارا! من بعضى از فرزندانم را در سرزمين بى‌آب و علف نزد خانه محترم تو سكونت دادم ...؛ پس تو دل‌هاى گروهى از مردم را به سوى آنان گرايش ده.» (ابراهيم/ 14، 37) بنابر ديدگاه بيش‌تر مفسّران، مقصود از «مِن ذُرّيَّتىِ» در اين آيه، اسماعيل و مادرش هاجر است؛ [2] ولى عدّه‌اى، آن را شامل فرزندان اسماعيل نيز دانسته‌اند. [3] از امام محمدباقر عليه السلام نقل شده كه ما، باقى مانده آن ذرّيّه‌ايم و دعاى ابراهيم در اين آيه، مخصوص ما است. [4] حضرت با استناد به آيه پيش‌گفته فرمود: به مردم دستور داده شده كه پس از حجِ خانه خدا نزد ما آمده، ولايت و يارى شان را به ما اعلام كنند. [5] از دسته‌اى روايات در ذيل اين آيه برمى‌آيد كه مقصود ابراهيم، سكونت گروهى از مردم در كنار ذرّيّه‌اش بوده تا تنها نباشند؛ [6] ولى دسته ديگرى‌

[1]. تفسير موضوعى، ج6، ص 457
[2]. مجمع البيان، ج 6،ص 489؛ الدرالمنثور، ج 5، ص 47
[3]. التفسير الكبير، ج19، ص 136؛ الميزان، ج 12، ص 76
[4]. مجمع البيان، ج 6،ص 489
[5]. همان، ص 490
[6]. مجمع البيان، ج 6،ص 490

اسم الکتاب : اعلام القرآن المؤلف : فرهنگ و معارف قرآن الجزء : 1 صفحة : 118

صيغة PDF

شهادة

الفهرست