باشند و هم مسلمان. [1] ابوالفتوح درباره ايمان ابليس در ذيل آيه: «وَإِذْ قُلْنا لِلْمَلائِكَةِ اسْجُدُوا لاِدَمَ فَسَجَدُوا إِلاّ إِبْلِيسَ أَبى وَاسْتَكْبَرَ وَكانَ مِنَ الْكافِرِينَ» مى فرمايد:
«نبايد فعل كان در آيه را به معناى صار گرفت و بى دليل از ظاهر عدول كرد. مذهب ما اينكه، مؤمن حقيقى براى منع دليلى كافر نمى شود؛ زيرا اجماع بر آن است كه مؤمن، مستحق ثواب ابد است و كافر مستحق عقاب ابد، و جمع بين استحقاقين محال است، و اين دليل ماست بر عدم ارتداد مؤمن و احباط نزد ما باطل است. بنابراين ابليس از ابتدا كافر بود و عبادتهاى او بر وجه نفاق بوده باشد». [2]
ابوالفتوح در تفسير ديگرى از ايمان مى نويسد:
«ايمان عبارتى است از مجموع علومى كه تا مجتمع نشود ايمانش نخوانند و اين جارى مجراى عقل است در اين باب. پس ايمان به خداى و پيغمبران پيشين ايمان نباشد بى ايمان به رسول ما. و ايمان به رسول ما، ايمان نباشد، بى ايمان به خداى و پيغمبران. و هر يكى از آن اعتقاد باشد و علم و معرفت باشد و ايمان نباشد، الاّ آنكه مجموع شود». [3]
و نيز مى فرمايد: اجماع شيعه بر اين است كه ايمان همان تصديق به قلب است، و اقرار به زبان علامت آن، و عمل اثر و نتيجه آن است، و هيچ يك جزء ايمان نيست. [4]
و در جاى ديگر در تعريف كفر مى نويسد:
«كفر جحود به دل باشد، آن را كه واجب باشد كه به اقرار دهند و از قبيل اعتقاد باشد و آن را به افعال جوارح هيچ تعلق نيست». [5]
در تفسير آيه ۳۸ بقره: «وَ الَّذِينَ كَفَرُوا وَ كَذَّبُوا بِآياتِنا» گويد:

[1] روض الجنان، ج ۴، ص ۲۱۶.

[2] همان، ج ۱، ص ۲۱۳ ـ ۲۱۵.

[3] همان، ج ۴، ص ۴۰.

[4] همان، ج ۲، ص ۳۳۰.

[5] همان، ج ۷، ص ۹۶ ـ ۹۷.