جايگاه بررسى متون كهن و ارزش آن

متون كهن يكى از ذخاير ادبى و فرهنگى ما را تشكيل مى دهند. ادبيات دينى از جمله متون تفسيرى قديم در اين راستا جايگاه خاصى دارند. علاوه بر درك معارف دينى، عرفانى، فلسفى، كلامى و...، نكات و اطلاعات مفيدى هم در باب زبان شناختى، لغوى، دستورى، ادبى فكرى و فرهنگى در آنها يافت شدنى است.
بررسى اين گونه تفاسير پارسى زبان كه به نوعى با نثر و ادبيات كهن نگارش يافته، آگاهى ما را به ويژگيهاى گويش و آوايى زبان فارسى در اعصار گذشته آشنا مى كند؛ به كلام ديگر، تفاسير كهن علاوه بر آنكه در شمار متون دينى محسوب مى شوند و به عنوان ترجمان كلام خدا مطرح اند، داراى ارزشهاى ادبى هم هستند؛ به گونه اى كه اين دو با يكديگر پيوند دارند.
در كنار تفاسير كهن با نثر فارسى چون: كشف الأسرار ميبدى و ترجمه تفسير طبرى، تفسير شيخ ابوالفتوح رازى دربر گيرنده زيباييها و فرهنگ و نثر فارسى است كه مى بايد مورد تحقيق و توجه مستقل قرار گيرد.
در اين تحقيق افزون بر استفاده از دوره بيست جلدىِ اين تفسير بر اساس تصحيح دكتر محمدجعفر ياحقى و دكتر محمدمهدى ناصح كه بنياد پژوهشهاى اسلامى آستان قدس رضوى چاپ كرد، از همان تفسير چاپ مرحوم شعرانى نيز بهره برده ايم.
پيشينه تحقيق درباره اين بخش از تفسير روض الجنان با موضوع: ظرايف و طرايف، در سال ۱۳۳۵ به كوشش دكتر عسكر حقوقى با عنوان سبك و خصوصيات دستورى و لغوى تفسير ابوالفتوح رازى باز مى گردد كه با راهنمايى شادروان استاد بديع الزمان فروزانفر نگارش و انتشار يافته است.
در ضرورت بررسى چگونگى نثر اين تفسير بايد اين نكته تأكيد شود كه دانش تفسير آميزه اى از چند هنر است و تنها به برابرسازى واژگان و يا شرح و گزارش و