سال است.

ترقّى قيمت مهريّه اگر در سال فروش آن صرف مؤنه زندگى نشود خمس دارد

س 211

- زنى است كه مستطيعه مى‌باشد، و شوهرش هم حيات دارد و نفقه او را مى‌دهد سال گذشته قبل از ايّام حجّ زمينى كه مهريّه‌اش بوده فروخته كه برود مكّه ولى ممكن نشده امسال هم نشد چون اصلا نام نويسى نبود، حاليّه پول آن زمين موجود است آيا به آن پول خمس تعلّق مى‌گيرد يا خير؟.

ج‌

- در فرض سؤال چنانچه قيمت آن از زمان ازدواج ترقّى كرده كه مثلا زمان ازدواج پانصد تومان ارزش داشته و فعلا به هزار تومان فروخته زياده بر قيمت زمان ازدواج، خمس دارد و هر گاه قيمت اضافه نشده باشد خمس ندارد.

اگر خمس مالى را كه متعلّق خمس است از غير آن مال بدهد

س 212

- زمينى بمبلغ پنج هزار تومان خريدارى شده در آخر سال، هزار تومان خمس زمين دست گردان شده بتدريج از عوائد بين سال، آن هزار تومان اداء مى‌شود در اين صورت آيا اين هزار تومان دست گردان شده بايد بعد از تخميس عوائد، پرداخت شود يا مثل سائر قروض است و بدون تخميس اداء مى‌شود؟.

ج‌

- بلى بايد خمس هزار تومان را نيز اداء كند.

س 213

- شخصى اوّل سال حسابش مثلا پانصد تومان بدهكار است بعد از دست گردان، سال ديگر بتدريج مى‌پردازد، آيا اينها جزء مؤنه است يا نه و بايد خمس اينها را بدهد يا نه؟.

ج‌

- اگر در اوّل سال، سرمايه را غير از پانصد تومان قرار داد، در سال بعد خمس مقدارى كه از عوائد، بابت پانصد تومان مى‌پردازد لازم نيست و اگر پانصد تومان را نيز از سرمايه محسوب دارد بايد خمس آن را بپردازد.

س 214

- تجّار و كسبه كه آخر سال خمس، اموال خود را رسيدگى مى‌كنند معمولا بعد از اخراج خمس، سرمايه تصفيه شده را در دفتر خود يادداشت مى‌نمايند نتيجتا اگر از منافع بين سال، وجوه را بپردازند محتاج به تخميس منافع نيست چون از اوّل، خمس را از سرمايه جدا كرده‌اند ولى غير كسبه و تجّار مثلا