114- اسلام چگونه بردگى را تأييد مى‌كند؟

بعضى بر اسلام خرده مى‌گيرند كه چرا اين آئين الهى با آن همه محتوا و ارزشهاى والاى انسانى مسأله بردگى را به كلى القاء نكرده، و طى يك حكم قطعى و عمومى آزادى همه بردگان را اعلام ننموده است؟!.

درست است كه اسلام سفارش زيادى در مورد بردگان كرده، امّا آنچه مهم است آزادى بى‌قيد و شرط آنها است، چرا انسانى مملوك انسان ديگرى باشد و آزادى را كه بزرگترين عطيه الهى است از دست دهد؟!

در يك جمله كوتاه بايد گفت كه اسلام برنامه دقيق و زمانبندى شده براى آزادى بردگان دارد كه بالمآل همه آنها تدريجاً آزاد مى‌شوند، بى‌آنكه اين آزادى عكس العمل نامطلوبى در جامعه به وجود آورد.

طرح اسلام براى آزادى بردگان‌

آنچه غالباً مورد توجه قرار نمى‌گيرد اين است كه اگر نظام غلطى در بافت جامعه‌اى وارد شود ريشه كن كردن آن احتياج به زمان دارد، و هر حركت حساب نشده نتيجه معكوسى خواهد داشت، درست همانند انسانى كه به يك بيمارى خطرناك مبتلا شده و بيماريش كاملا پيشرفت نموده است، و يا شخص معتادى كه دهها سال به اعتياد زشت خود خو گرفته، در اينگونه موارد حتماً بايد از «برنامه‌هاى زمان‌بندى شده» استفاده كرد.

صريح‌تر بگوئيم: اگر اسلام طبق يك فرمان عمومى دستور مى‌داد همه بردگان موجود در آن زمان را آزاد كنند، چه بسا بيشتر آنها تلف مى‌شدند، زيرا گاه نيمى از جامعه را بردگان تشكيل مى‌دادند، آنها نه كسب و كار مستقلى داشتند، و نه خانه و لانه و وسيله‌اى براى ادامه زندگى.