و اينكه بعضى گفته‌اند توانائى بر خواندن و نوشتن، كمالى محسوب نمى‌شود، بلكه اين دو علم كليدى براى رسيدن به كمالات علمى هستند نه علم واقعى و كمال حقيقى، پاسخش در خودش نهفته است، زيرا آگاهى از وسيله كمالات، خود نيز كمالى است روشن.

و اما اينكه بعضى تصور كرده‌اند كه آيه دوم سوره جمعه‌ «يَتْلُوا عَلَيْهِمْ آياتِهِ وَ يُزَكِّيهِمْ وَ يُعَلِّمُهُمُ الْكِتابَ وَ الْحِكْمَةَ» و آيات ديگرى كه به اين مضمون است، دليل بر آن است كه پيامبر صلى الله عليه و آله قرآن را از روى نوشته بر مردم مى‌خواند كاملًا اشتباه است، زيرا تلاوت هم به خواندن از روى نوشته گفته مى‌شود و هم به خواندن از حفظ، كسانى كه قرآن يا اشعار يا ادعيه را از حفظ مى‌خوانند، تعبير به تلاوت در مورد آنها بسيار فراوان است. [1]

[1]- تفسير نمونه 6/ 400