مَا دَخَلَ قَلْبَ امْرِئٍ شَىْ‌ءٌ مِنَ الْكِبْرِ إِلَّا نَقَصَ مِنْ عَقْلِهِ مِثْلُ مَا دَخَلهُ مِنْ ذلِكَ، قَلَّ ذلِكَ أَوْ كَثُرَ؛ [1]

هيچ مقدارى از تكبّر به دل آدمى راه نيابد، مگر اين كه به همان اندازه- كم باشد يا زياد- از خودش كاسته شود.

يعنى تكبّر و عقل در يك جا جمع نمى‌شوند؛ بدين جهت اگر شخصى مثلًا 30% آلوده به تكبّر شود 30% عقل خويش را از دست داده است.

در دنياى امروز كشورهايى هستند كه بهترين مشاوران، ورزيده‌ترين معاونان، و دانشمندترين سياستمداران را در اختيار دارند، ولى در مسائل بسيار ساده‌اى اشتباه مى‌كنند، و سود و زيان خود را تشخيص نمى‌دهند. و اين دليلى ندارد جز اين كه با بالهاى تكبّر پرواز مى‌كنند! آمريكاى متكبّر به خاطر حمايت بى قيد و شرط از اسرائيل غاصب و ظالم، آبروى خود را در پهنه گيتى به حراج گذاشته، و محبوبيتش را در بين همه جهانيان از دست داده، و در سراسر جهان شاهد عمليات انتحارى عليه اتباع خويش بوده، و به عنوان منفورترين دولتها شناخته شده، و او را به عنوان شيطان بزرگ و محور شرارت مى‌شناسند! آيا كسى كه عقل و قدرت انديشه و تفكّر داشته باشد به خود اجازه مى‌دهد به خاطر حمايت از يك دولت غاصب و ظالم، تمام منافعش را در سراسر جهان به خطر بيندازد، و آبرو و اعتبارش را متزلزل نمايد؟!

پيامدهاى شوم تكبّر

تكبّر و خود برتر بينى، پيامدهاى شوم و ثمرات ناميمونى دارد- همانگونه كه تواضع و فروتنى آثار مثبت و ميوه‌هاى ميمون و مباركى را به ارمغان مى‌آورد- كه در اين قسمت به بخشى از آن اشاره مى‌كنيم:

الف- دورى از خدا:

كبر و غرور انسان را از خداوند دور مى‌نمايد، و اجازه نمى‌دهد

[1]. ميزان الحكمة، باب 3376، حديث 17341.