پدر و مادر و نزديكان و يتيمان و مستمندان و درماندگان در راه باشد.» و هر كار خيرى كه انجام دهيد، خداوند از آن آگاه است (لازم نيست تظاهر كنيد، او مى‌داند).

طبق اين آيه شريفه، در صورتى كه پدر و مادر انفاق كننده، نيازمند باشند، بر همه كس مقدّم هستند؛ پس از آن‌ها، حق تقدّم با ديگر خويشاوندان و اقوام است؛ سپس ايتام و بچّه‌هاى بى سرپرست؛ سپس نيازمندان و مستمندان جامعه؛ و بالاخره مسافران در راه مانده و مانند آن، بايد مورد دستگيرى شما باشند. اين ترتيب، و رعايت اين اولويّتها، چقدر زيبا و هماهنگ با فطرت انسانى است!

3- چه مقدار كمك كنيم؟

همانگونه كه در آيه محلّ بحث، و ديگر آيات قرآن مجيد آمده، انفاق بايد به گونه‌اى باشد كه نه ابر اثر افراط و زياده روى، افراد تحت تكفّل انفاق كننده در سختى و تنگنا قرار گيرند و آبرويشان در معرض خطر قرار گيرد، و نه بر اثر تفريط و تنگ نظرى نيازمندان را از امكانات خويش محروم سازد؛ بلكه در اين مسأله، همانند ساير مسائل، اعتدال و انصاف را رعايت كند؛ شرح اين مطلب در مباحث آينده خواهد آمد.

4- چگونه انفاق كنيم؟

آيا حق داريم كمك مورد نظر را با تحقير و سرزنش به نيازمند بپردازيم، مثلًا به او بگوييم: اين پول را بگير و ديگر جلوى چشمان من ظاهر نشو! و يا از تعابيرى مانند آن استفاده كنيم؟

خداوند متعال صدقات و كمكهايى كه منّت و آزار و اذيّت به دنبال دارد را باطل اعلام كرده، و آن را همرديف انفاقهاى رياكارانه، در جهت غير رضاى خدا شمرده است. [1]

[1]. اين مطلب در آيه شريفه 264 سوره بقره آمده است.