پيام‌هاى آيه‌

1- منظور از انفاق در آيه مَثَل‌

در اين كه آيه شريفه چه نوع انفاقى را به باد سوزان تشبيه كرده است، سه احتمال وجود دارد كه به آن اشاره مى‌شود:

الف- نخست اين كه منظور از آن انفاق‌هايى است كه در غير راه خداوند مصرف شود؛ مانند انفاق‌هايى كه ابوسفيان كافر و منافق- كه تا آخر عمر هم قلباً مسلمان نشد- در راه عظمت بت‌ها و نابودى اسلام انجام داد.

قرآن مجيد مى‌فرمايد چنين انفاق‌هايى مانند آن زراعتى است و انگيزه انفاق كنندگان نيز- كه شرك و بت‌پرستى بوده است- بسان آن باد سوزان است.

ب- منظور از آن، انفاق مسلمانان رياكار است كه ظاهراً مسجد، حسينيّه، بيمارستان، درمانگاه، پل، جادّه، و مانند اينها را مى‌سازند؛ ولى در واقع انگيزه آنها براى غير خداست. مثل اين كه هدفشان خودنمايى يا جلب رضايت مردم، براى استفاده بيشتر در آينده باشد. انفاق چنين مسلمانانى نيز مانند آن زمين حاصلخيز؛ و نيّت غير خالص آنها همانند آن با سوزان است.

ج- منظور از آن، انفاق‌هايى است كه توأم با منّت، ايذا و آزار باشد كه در ظاهر انفاق است؛ ولى در واقع آبروى نيازمندى را ريختن و حيثيّت او را بر باد دادن است. كه در اين صورت، انفاق مانند آن زمين زراعتى است؛ و ايذا و اذيّت و منّت نيز آن باد سرد خشك سوزان است كه نه تنها انفاق را باطل مى‌كند، بلكه ضرر دنيوى نيز مى‌رساند؛ زيرا هم مال او از كف رفته است و هم گناهى مرتكب شده كه مجازات دارد. [1]

[1]- اگر چه هر سه احتمال با مضمون آيه شريفه سازگار است ولى با توجّه به آيه قبل به نظر مى‌رسد كه احتمال اوّل صحيح‌تر باشد؛ چون آيه قبل (آيه 116 سوره آل عمران) كه درباره كفّار صراحت دارد.