اين خطبه كه از زبان يكى ديگر از دختران على عليه السلام تراوش كرده، همانند دو خطبه پيشين از ادبيات بسيار قوى و شجاعانه برخوردار است و به منزله تيرهاى خلاصى است كه بر پيكر حكومت بنى‌اميه يكى پس از ديگرى وارد مى‌شود، و بذر انقلاب‌هاى آينده را در دلها مى‌پاشد.

اين خطبه با اين ادبيات چنان تأثيرى از خود در زن و مرد كوفه گذارد كه همگى به هيجان آمدند، گويى عزيزترين عزيزانشان از دنيا رفته است؛ ناله‌هاى آنها كوفيان را به لرزه درآورد و كينه‌ها بر ضدّ بنى‌اميه در سينه‌ها موج مى‌زد و سرآغاز فصل تازه‌اى در تاريخ اسلام شد.

6- خطبه امام سجّاد عليه السلام در كوفه‌

«حذيم بن شريك اسدى‌» مى‌گويد: امام زين العابدين عليه السلام‌ رو به مردم نمود و به آنها اشاره كرد كه ساكت شوند. مردم نيز ساكت شدند و آن حضرت در حالى كه ايستاده بود، پس از حمد و ثناى الهى و فرستادن درود بر پيامبر اسلام اين خطبه را ايراد كرد:

أَيُّهَا النّاسُ! مَنْ عَرَفَنِي فَقَدْ عَرَفَنِي، وَ مَنْ لَمْ يَعْرِفْنِي فَأَنَا عَلِيُّ بْنُ الْحُسَيْنِ الْمَذْبُوحِ بِشَطِّ الْفُراتِ مِنْ غَيْرِ ذَحْلٍ وَلا تِراتٍ، أَنَا ابْنُ مَنِ انْتُهِكَ حَرِيمُهُ وَ سُلِبَ نَعِيمُهُ وَانْتُهِبَ مالُهُ وَ سُبِيَ عِيالُهُ، أَنَا ابْنُ مَنْ قُتِلَ صَبْراً، فَكَفى‌ بِذلِكَ فَخْراً.

أَيُّهَا النّاسُ! ناشَدْتُكُمْ بِاللَّهِ هَلْ تَعْلَمُونَ أَنَّكُمْ كَتَبْتُمْ إِلى‌ أَبِي وَ خَدَعْتُمُوهُ، وَأَعْطَيْتُمُوهُ مِنْ أَنْفُسِكُمُ الْعَهْدَ وَالْمِيثاقَ وَالْبَيْعَةَ ثُمَّ قاتَلْتُمُوهُ وَخَذَلُتمُوهُ؟ فَتَبّاً لَكُمْ ما قَدَّمْتُمْ لِأَنْفُسِكُمْ وَ سَوْأةً لِرَأْيِكُمْ، بِأَيَّةِ عَيْنٍ تَنْظُرُونَ إِلى‌ رَسُولِ اللَّهِ صلى الله عليه و آله يَقُولُ لَكُمْ: قَتَلْتُمْ عِتْرَتِي وَانْتَهَكْتُمْ حُرْمَتِي فَلَسْتُمْ مِنْ أُمَّتِي.

«اى مردم! هر كس مرا شناخت كه مى‌داند من كيستم، ولى آن كس كه مرا نمى‌شناسد بداند كه من على فرزند حسينم، همان كس كه بدون هيچ جرم و گناهى كنار شطّ فرات (با لب تشنه) سر بريده شد. من فرزند كسى هستم كه حريمش مورد بى‌حرمتى قرار گرفت و اموالش به غارت برده‌