سپرد، [1] و جز اين‌ها از چهره‌هاى سفّاك و خونريزى چون ضحّاك بن قيس، سعيد بن عاص، بسر بن ارطاة و ديگران براى سركوب و اختناق استفاده كرد و هرگاه خطرى را احساس مى‌كرد با سرعت به تعويضى حساب شده دست مى‌زد.

هنگامى كه «عبداللّه»- فرزند عمروبن عاص- از طرف معاويه به حكومت كوفه منصوب شد، مغيرة بن شعبه به معاويه گفت: «كوفه را به عبداللّه و مصر را به پدرش «عمروعاص» داده‌اى و خود را در ميان دو آرواره شير قرار داده‌اى!!».

معاويه با شنيدن اين سخن بلافاصله «عبداللّه» را عزل و «مغيرة بن شعبه» را به جاى وى منصوب كرد. [2]

در اين قسمت به طور اجمال ضمن معرّفى برخى از كارگزاران اصلى حكومت معاويه، گوشه‌هايى از زندگانى ننگين و جنايت بارشان را بازگو مى‌كنيم.

عمرو بن عاص (والى مصر)

«عمرو عاص» تقريباً سى و چهار سال، قبل از بعثت پيامبر اسلام صلى الله عليه و آله متولّد شد.

پدرش «عاص بن وائل» از دشمنان سرسخت اسلام بود كه قرآن مجيد در نكوهش او مى‌فرمايد: « «إِنَّ شَانِئَكَ هُوَ الْأَبْتَرُ»؛ دشمن تو بريده نسل و بى عقب است». [3]

مادرش- طبق نقل مورّخان- بدنام‌ترين زن در «مكّه» بود. به گونه‌اى كه وقتى كه «عمرو» متولّد شد، پنج نفر مدّعى پدرى او بودند، ولى مادرش ترجيح داد كه او را فرزند «عاص» بشمرد. چرا كه هم شباهتش به او بيشتر بود و هم «عاص» بيشتر از ديگران به او كمك مالى مى‌كرد.

ولى ابوسفيان، همواره مى‌گفت: من ترديد ندارم كه «عمرو» فرزند من است و از

[1]. در ارتباط با معرّفى مروان و فساد و گمراهى‌اش سابقاً بحث شد.

[2]. تجارب الامم، ج 2، ص 7.

[3]. كوثر، آيه 3. طبقات ابن سعد، ج 1، ص 133؛ تاريخ ابن عساكر، ج 46، ص 118 و الغدير، ج 2، ص 120 به بعد.