داستان داورى و حكميّت كشيده شد و چون داور شام عمرو بن عاص آن فريبكار كهنه كار، داور عراق ابوموسى اشعرى را فريب داد، اين شكست زشت را ننگى بزرگ براى خويش دانستند؛ ولى براى جبران آن، به ننگ بزرگترى تن دادند و با بهانه تراشى‌هاى ابلهانه، از سپاه امام كناره‌گيرى كردند و بدين ترتيب دسته بزرگى به نام

«خوارج‌»

در اسلام ظهور كرد.

گروهى كه جهالت و نادانى آنان از سويى و نيرنگ و خدعه‌هاى معاويه از سوى ديگر، شكاف بين مسلمانان را عميق‌تر كرد و آتش فتنه جنگ ديگرى را به نام «جنگ نهروان‌» شعله‌ور ساخت.

4- ايجاد رعب و وحشت در قلمرو حكومت علوى‌

معاويه پس از بازگشت از جنگ صفّين براى تضعيف موقعيّت امام عليه السلام نقشه جديدى طرّاحى كرد. وى با اعزام سپاهيان غارتگر و خونخوار خود به گوشه و كنار سرزمين‌هاى تحت حكومت امام عليه السلام، ناامنى وسيعى را براى مسلمانانِ بى دفاع از عراق و يمن و حجاز به وجود آورد.

سپاهيان اعزامى معاويه كه به سرزمين‌هاى بدون سرباز و نگهبان حمله مى‌كردند و هرگاه در مقابل سپاهيان مسلّح امام قرار مى‌گرفتند، مى‌گريختند، دستور داشتند تا در قلمرو حكومت امام عليه السلام بكشند، بسوزانند، غارت كنند و هر چه آبادى و آبادانى مى‌ديدند آن را به ويرانه تبديل نمايند!

افراد خونخوار مزدورى چون «بسر بن ارطاة»، «نعمان بن بشير»، «سفيان بن عوف» و «عبداللَّه بن‌مسعده» مأموريت داشتند تا به فرمان معاويه، امنيّت و آرامش را از سرزمين‌هاى اسلامى بگيرند و با اين ترفند مردم را از حكومت آن حضرت مأيوس سازند.

در تمام اين مدّت اميرمؤمنان عليه السلام هر قدر مردم عراق و مخصوصاً كوفه را به دفاع از