ترقّى رسيديد و در پرتو شعاع ما (خاندان پيامبر- ص-) صبح (سعادت) شما درخشيدن گرفت و تاريكيها پايان يافت» (بنا اهتديتم‌ [1] فى الظّلماء [2]، و تسنّمتم‌ [3] ذروة [4] العلياء، و بنا افجرتم‌ [5] عن السّرار [6]).

در جمله اوّل، امام به شرايط زمان جاهليّت كه تاريكى جهل و فساد و جنايت همه جا را فرا گرفته بود اشاره مى‌فرمايد كه در پرتو وجود پيامبر (ص)، مردم صراط مستقيم را پيدا كردند و با سرعت به سوى مقصد حركت نمودند.

در جمله دوّم، ترقّى و تكامل را به شترى تشبيه مى‌كند كه داراى كوهان است (با توجّه به اين كه «تسنّمتم» از ماده سنام به معناى كوهان شتر مى‌باشد) و مى‌فرمايد: شما بر بالاى آن كوهان قرار گرفتيد كه اشاره به اوج ترقّى و تكاملى است كه نصيب مسلمين در پرتو اسلام شد و همه مورّخان شرق و غرب در كتابهاى خود به هنگام شرح تمدّن اسلام به آن اعتراف و اذعان دارند.

[1] «اهتديتم» از «اهتداء» به گفته بعضى از شارحان نهج البلاغه و ارباب لغت در جايى به كار مى‌رود كه انسان با ميل و اراده خود هدايت را بپذيرد و در عبارت بالا نيز منظور همين است.

[2] «ظلماء» (بر وزن صحراء) به گفته بعضى از محققان به معنى تاريكى آغاز شب است يا به تعبير ديگر تاريكى بعد از نور، بر خلاف ظلمت كه مفهوم عامى دارد و به كار گرفتن اين واژه در كلام امام (ع) شايد اشاره به اين نكته باشد كه دوران جاهليّت عرب در واقع، تاريكى بعد از نور، يعنى دعوت انبياى أولو العزم پيشين بود.

[3] «تسنّمتم» از ماده «سنم» (بر وزن قلم) به معنى بالا رفتن است و سنام (بر وزن مرام) به معنى كوهان شتر آمده است.

[4] «ذروة» از ماده «ذرو» (بر وزن سرو) به دو معنى آمده: يكى اشراف چيزى بر چيزى و به همين جهت به قلّه كوه يا كوهان، ذروه گفته مى‌شود و ديگر ريختن و پراكنده شدن چيزى.

[5] «افجرتم» از ماده «فجر» در اصل به معنى شكافتن وسيع چيزى است و از آنجا كه سپيده صبح، گويى تاريكى شب را مى‌شكافد به آن فجر گفته‌اند و «افجرتم» به معناى داخل فجر و سپيدى صبح شدن است.

[6] «سرار» از ماده «سرّ» به معنى پنهان و نقطه مقابل آشكار است و واژه «سرار» معمولا به شبهاى آخر ماه كه هوا كاملا تاريك است گفته مى‌شود.