ج. درونْ‌مايه سخن‌

پس از بازشناسى آهنگ و آواى سخن و شيوه القاى آن، به بررسى درونْ‌مايه و محتواى سخن مى‌پردازيم. هر واژه، نماد معنا يا معناهايى است. برخى از معانى، خوشايند و دلرُباست و بعضى ناخوشايند و دلگير.

عفّت واژه‌ها را بيشتر با درونْ‌مايه و محتواى آنها مى‌توان سنجيد. علّت پديد آمدن بسيارى از كنايه‌ها در ادبيّات جهان و در فرهنگ اسلامى، پاسدارى از «عفّت ادبى» بوده است.

قرآن كريم- كه تبلور عفّت سخن است-، براى معانى ناخوشايند، پيوسته كنايه به كار گرفته است.[1] امروز يكى از چالش‌هاى بزرگ در فرهنگ جهانى، اين است كه قسمتى از ادبيات جهان با «عفّت بيان» فاصله گرفته است. ننگين‌ترين واژه‌ها عرصه نگارش را گندآلود ساخته‌اند. فرهنگ برين و شوكت‌آفرين اسلام، براى حراست از عفّت كلام و گفتار، با سخنانى كه از حريم عفّت دور است، به مبارزه برخاسته است. اكنون نگاه شما را به پاره‌اى از آن دستورها مى‌سپارم.

پيامبر صلى الله عليه و آله مى‌فرمايد:

هر كس با زنى كه همسرش نباشد (نامحرم باشد) شوخى كند، خداوند، براى هر واژه‌اى كه در دنيا بر زبان رانده است، هزار سال، او را زندان خواهد كرد.

[2]

[1]. ر. ك: الإتقان فى علوم القرآن، ج 3، ص 159- 161

[2]. وسائل الشيعة، ج 14، ص 144- 143. نامه‌هاى عاشقانه و تماس‌هاى بى‌ضابطه تلفنى و اينترنتى را نيز بايد در همين قلمرو، ارزيابى كرد. اين نامه‌ها سندهاى مكتوب و ماندگار بى‌پروايى و ناپارسايى است. بسيارى از دخترها و پسرهايى كه پيش از ازدواج يا پس از ازدواج داراى چنين ارتباطاتى بوده‌اند، دچار تنش‌ها و چالش‌هاى سخت خانوادگى شده‌اند و طلاق‌ها، بدبينى‌ها و درگيرى‌ها، زندگى آنان را آشفته و تيره ساخته است