904 تفسير فرات‌- به نقل از ابو درداء-: از پيامبر خدا صلى الله عليه و آله شنيدم كه اين آيه را تلاوت كرد: «سپس اين كتاب را به آن بندگان خود كه برگزيده بوديم، به ميراث داديم. پس برخى از ايشان بر خود، ستمكارند و برخى از ايشان، ميانه‌روند و برخى از ايشان، در كارهاى نيك، به خواست خدا پيش‌گام‌اند. اين است فضل بزرگ. بهشت‌هاى عدن» و آن گاه فرمود: «پيش‌گام، بدون حسابرسى به بهشت مى‌رود. از ميانه‌رو، اندكى حسابرسى مى‌شود و ستمكار بر خويش را يك روز- كه مقدارش پنجاه هزار سال است- نگه مى‌دارند، تا جايى كه اندوه، وجودش را فرا مى‌گيرد. سپس خداوند بر او رحم مى‌آورد و او را به بهشت مى‌برد».

16/ 3: آنچه موجب تفاوت درجات مى‌شود

الف- شناخت‌

905 پيامبر خدا صلى الله عليه و آله: فرداى قيامت، بندگان بر حسب اندازه خردهايشان، به درجات دست مى‌يابند و به مقام قرب پروردگارشان نايل مى‌شوند.

ب- كردار

906 پيامبر خدا صلى الله عليه و آله: مردى را به بهشت آوردند. بنده‌اش را ديد كه درجه‌اش از او بالاتر است. گفت: پروردگارا! اين بنده من، درجه‌اش در بهشت، از من بالاتر است!

خداوند به او فرمود: «آرى. او را به كردارش پاداش داده‌ام و تو را هم به كردارت پاداش داده‌ام».

907 پيامبر خدا صلى الله عليه و آله: فاصله يك درجه در بهشت با درجه ديگر آن، به اندازه فاصله ميان آسمان و زمين است. بنده نگاهش را به بالا مى‌دوزد و برقى براى او مى‌درخشد كه نزديك است چشمش را كور كند. از آن، وحشت‌زده مى‌شود و مى‌گويد: اين چيست؟