مسئله» مطرح و آن گاه ديدگاه خود را با الهام مستقيم از قرآن و بويژه احاديث معصومان عليهم السلام، مطرح مى‌كند. روايات كتاب، عموماً مرسل‌اند و در مواردى در حدّ نياز، سند نيز نقل شده است. بر اين كتاب، نقدها و شرح‌هاى بسيارى نگاشته شده و نيز چند بار به فارسى برگردانده شده است. معروف‌ترينِ اين شرح‌ها كه با نقد همراه است، كتاب‌ تصحيح الإعتقاد شيخ مفيد (م 413 ق) و پس از آن، كهن‌ترين شرح، شرح الإعتقادات‌ عبد اللَّه بن حسن شولستانى، معاصر ميرزا عبد اللَّه افندى صاحب‌ رياض العلماء است.

9. التوحيد

مؤلّف: شيخ صدوق‌

تصحيح و تعليق: سيّد هاشم حسينى تهرانى‌

ناشر: مؤسّسة النشر الاسلامى (انتشارات جامعه مدرّسين)، قم، بدون نوبت و تاريخ چاپ.

در تصحيح كتاب، از پنج نسخه خطّى متعلّق به سده يازدهم كه برخى نيز تصحيح شده‌اند، و سه نسخه چاپى استفاده شده است. اين كتاب براى بار، در سال 1285 ق، در تهران چاپ شد. كتاب‌ التوحيد- كه به‌ توحيد صدوق‌ و توحيد ابن بابويه‌ نيز معروف است-، از آثار بنام شيخ صدوق شناخته مى‌شود.[1] گويا نام‌ التوحيد را صدوق خود، بر اين كتاب نهاده است؛ چرا كه وى در مقدّمه كتاب متذكّر شده كه اين كتاب را در توحيد و نفى تشبيه و جبر، تأليف كرده است.[2] كتاب‌ التوحيد در زمينه مهم‌ترين موضوع كلامى، يعنى اسما، صفات و افعال الهى، تأليف شده و انگيزه اصلى مؤلّف- چنان كه خود تصريح كرده-، تفسير و تأويل احاديثى است كه ظاهر آنها تشبيه و جبر را مى‌رساند و با آموزه‌هاى مسلّم اماميه،

[1]. بحار الأنوار، ج 1، ص 6، 22.

[2]. التوحيد، ص 18.