اسم الکتاب : حديث پژوهى المؤلف : مهريزى، مهدى الجزء : 1 صفحة : 365
شعر از قريحهاى الهى و بلند برمىخيزد.
2. شعرهايى از مدح قبايل در ديوان، مندرج است كه سرودن آنها با خُلق و خوى امام، سازگارى ندارد. امام على عليه السلام اگر مىخواست، شعرش را از حيث محتوا در معانى بلند دينى و انسانى قرار مىداد و به گمان من، اين اشعار را همين اقوام و قبايل، سروده و به امام عليه السلام نسبت دادهاند.
3. جنبههاى فصاحت و بلاغت در اين اشعار، اندك است و با فصاحت و بلاغت امام، سازگارى ندارد.
4. در پارهاى اشعار، روح فخرفروشىهاى شخصى به چشم مىخورد؛ مانند كشتن عمرو بن عبد ود و اين با خوى امام نمىسازد.
5. فراوانى رد و بدل شعر ميان امام، عمرو بن عاص و معاويه كه گويا جز شعرسرايى كار ديگرى نداشتند، با آنكه مسئله اينها چيز ديگرى بود.
6. در ديوان، شعرهايى وجود دارد كه آن را براى مردى سروده كه خواب ديده وى مرده است و شعرهايى منسوب به فاطمه زهرا عليها السلام است.
7. امام در بسيارى از اشعار، جنبه انفعالى دارد.
8. شعرهايى در نكوهش زنان است؛ با آنكه از خديجه عليها السلام و فاطمه عليها السلام مدح شده است.
9. در برخى اشعار، روح حكمت و عقل وجود ندارد؛ با آنكه به مردى حكيم و خردمند، منسوب است.
10. در شعرها خطاهاى عروضى و وزنى به چشم مىخورد و نيز گنگ بودنهايى كه به جهت نظم قافيه پيدا شده است.
4. ابن هشام پس از نقل ابياتى كه در ديوان منسوبْ موجود است، مىگويد:
قالها رجل من المسلمين غير على بن أبىطالب، حينما ذكر لى بعض أهل العلم بالشعر و لم أر أحداً منهم يعرفها لعلى عليه السلام.[1]