معبود باشد اين كلمه دروغى بيش نخواهد بود، زيرا روشن و بديهى است كه جز اللّه هزاران معبود ديگر نيز هست.

افرادى كه لفظ اله را به معناى معبود مى گيرند، براى رفع كذب و اصلاح جمله ناچار مى شوند لفظ «به حق» را در تقدير بگيرند و بگويند: لفظ «لاإله إلاّ اللّه» به معناى معبود به حقى، جز خدا نيست. و ناگفته پيدا است كه تقدير لفظ «بحق» خلاف ظاهر است. بنابر اين، اله به معناى خدا و الوهيت به معناى خدايى است و هر نوع تعظيم وتكريم كه از اعتقاد به الوهيت خدايى طرف سرچشمه بگيرد، آن را عبادت مى نامند.

گواه روشن بر اين تعريف، آياتى است كه در اين زمينه وارد شده است. از بررسى اين آيات روشن مى گردد كه عبادت، آن نوع گفتار و رفتارى است كه از اعتقاد به «الوهيت»[1] طرف سرچشمه مى گيرد و تا چنين اعتقادى درباره موجودى نباشد خضوع وكرنش و يا تعظيم وتكريم او عبادت و پرستش نخواهد بود، به گواه اين كه قرآن وقتى دستور عبادت خدا را مى دهد، فوراً مدلّل مى كند كه جز او الهى نيست. چنان كه مى فرمايد:

(يا قَوم اعْبُدُوا اللّه ما لَكُمْ مِنْ إِله غَيْرُهُ...).[2]

«اى قوم من! خدا را بپرستيد، براى شما خدايى جز او نيست».

مضمون اين آيه در نُه مورد يا بيش تر وارد شده است و خوانندگان گرامى مى توانند به سوره اعراف آيات 65، 73و85 وسوره هود آيات 5، 61و84 و